BM Kadın Birimi, 2022 yılı boyunca Türkiye'nin çeşitli yerlerindeki kamu görevlileri için kadın-erkek eşitliğine duyarlı bütçeleme konusunda bir dizi teknik ve derinlemesine eğitim düzenledi. Kadın-erkek eşitliğinin anaakımlaştırılması ve bütçeleme konularında kapasite gelişimini artırmak amacıyla uygulanan eğitimler, merkezi düzeyde görev yapan kamu görevlilerine yönelikti. Eğitimler, Ankara ve İstanbul'dan 17 bakanlık ve 18 merkezi düzeydeki kamu kurumundan toplam 332 kamu görevlisinin katıldığı 12 oturumda gerçekleşti. Derinlemesine eğitimler, daha önce düzenlenen uzmanlık düzeyindeki teknik eğitimlere katılan 11 bakanlık ve 13 kamu kurumundan toplam 124 kamu görevlisinin kadın-erkek eşitliğine duyarlı bütçeleme ve bütçeleme analizi hakkındaki bilgilerini artırmayı amaçlayan beş oturumda yapıldı. Katılımcılar verilen eğitimler aracılığıyla, kadın-erkek eşitliğinin anaakımlaştırılması, eşitliğe duyarlı bütçeleme kavramları, uygulamalar ve Türkiye'deki kamu bütçe sistemlerinde uygulanabilecek araçlar hakkında bilgi edindiler. Eğitimler aynı zamanda farklı bakanlıklardan gelen uzmanların farklı sektörler etrafında kadın-erkek eşitliğine duyarlı bütçeleme programları, politikalar ve göstergeler hakkında tartışma ve önerilerde bulunmalarına fırsat sağladı. Katılımcıların %84’ü daha önce kadın-erkek eşitliğine duyarlı bütçeleme eğitimine katılmadığını belirtti. Teknik ve derinlemesine eğitimlerin etkililiği ve önemine vurgu yapan BM Kadın Birimi Proje Yöneticisi Mustafa Çadır: “Eğitimimize katılan yetkililer Türkiye'de çok sayıda sektör ve konuyu kapsayan çok çeşitli kurumları temsilen geliyorlar. Bizlere sağladıkları olumlu geri bildirimlere dayanarak, kadın-erkek eşitliğine duyarlı bütçeleme yaklaşımlarının kendi kurumlarında uyguladıkları bütçeleme uygulamalarına dahil edilme olasılığının oldukça yüksek olduğunu görüyoruz ve bizim de başarmayı hedeflediğimiz şey buydu” dedi. Bu uygulamalardan birine örnek olarak, kadın-erkek eşitliğine duyarlı bütçeleme yaklaşımı Türkiye Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından hazırlanan Yerel Yönetimlerde Bütçe Hazırlama Rehberine ilk kez Temmuz 2022'de ilgili kamu görevlilerinin katıldığı eğitimlerin ardından dahil edildi. Eğitimler “Türkiye’de Kadın Erkek Eşitliğine Duyarlı Planlama ve Bütçelemenin Uygulanması” projesi kapsamında düzenlendi. Proje, kadın-erkek eşitliğinin sağlandığı, kadınların, erkeklerin, kız ve erkek çocukların eşit haklardan, hizmetlerden ve fırsatlardan yararlandığı bir toplum düzeninin oluşturulmasını desteklemektedir. Kadın-erkek eşitliğine duyarlı bütçeleme yaklaşımı, bütçeleme ve planlama süreçlerinin her düzeyde kadın-erkek eşitliği perspektifini içermesini ve Türkiye'deki kadın ve erkeklerin farklı ihtiyaç ve önceliklerini karşılanmasını merkeze almaktadır. Avrupa Birliği ve BM Kadın Birimi tarafından ortak finanse edilen proje, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı iş birliği ile yürütülmektedir.     

Birleşmiş Milletler Türkiye Mukim Koordinatörü Alvaro Rodriguez, Filistin Halkıyla Uluslararası Dayanışma Gününün, Filistin halkının karşı karşıya olduğu kritik durum üzerine düşünmek ve İsrail-Filistin barışına yönelik kolektif katkılarımızı ve sorumluluklarımızı değerlendirmek için bir fırsat olduğunu söyledi. Filistin Halkıyla Uluslararası Dayanışma Günü vesilesiyle Türk Hükümeti, Filistin Büyükelçiliği, Arap Birliği ve Birleşmiş Milletler Türkiye Temsilciliği’nin 29 Kasım’da Ankara’da ortaklaşa düzenlediği etkinlikte bir konuşma yapan Rodriguez, BM Genel Sekreteri António Guterres’in  ““Filistin halkına devredilemez haklarını elde etme ve herkes için barış, adalet, güvenlik ve onurlu bir gelecek inşa etme arayışında verdiğimiz desteği gelin hep birlikte yeniden teyit edelim”” çağrısını tekrarladı.  Rodriguez, etkinlikte Genel Sekreteri’nin mesajını okudu. Genel Sekreter mesajında, “Birleşmiş Milletler’in duruşu net: barış mutlaka ilerlemeli, işgal mutlaka sona ermeli. Kudüs'ün her iki Devletin de başkenti olduğu, barış ve güvenlik içinde yan yana yaşayan iki Devlet - İsrail ve Filistin - vizyonunu gerçekleştirme taahhüdümüzde kararlıyız” dedi. Yaşar Kemal Kültür Merkezi'nde düzenlenen toplantıya BM Mukim Koordinatörü Alvaro Rodriguez, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Filistin’in Ankara Büyükelçisi Dr. Faed Mustafa, Arap Birliği Temsilcisi Büyükelçi Faleh Majed Almutairi, HÜDA PAR Başkanı Zekeriya Yapıcıoğlu, HAK-İŞ Genel Başkanı Mahmut Arslan diplomatik misyon ve siyasi parti temsilcileri ve çok sayıda davetli katıldı. Bakan Dönmez yaptığı konuşmada "Filistinli kardeşlerimizin en temel gereksinimlerinden biri olan enerjide yaşadığı sorunların çözümüne katkı sunmaya ve başta elektrik olmak üzere, enerji sektörünün tüm boyutlarında Filistin ile iş birliğimizi geliştirmeye hazır olduğumuzu vurgulamak isterim." dedi. Bakan Dönmez, Türkiye’nin Filistin davasına verdiği desteğin kararlılıkla süreceğini vurguladı. Filistin’in Ankara Büyükelçisi Mustafa da Türkiye’ye Filistin halkının özgürlük ve bağımsızlık haklarını değişmez bir tavırla desteklediği için teşekkür etti.

Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri António Guterres, “Kadına ve kız çocuklarına yönelik şiddet dünyadaki en yaygın insan hakları ihlalidir. Her 11 dakikada bir kadın ya da kız çocuğu bir tanıdığı veya ailesinden biri tarafından öldürülüyor. Ayrıca, COVID-19 salgınından ekonomik çalkantıya kadar diğer streslerin kaçınılmaz olarak daha fazla fiziksel ve sözlü tacize yol açtığını da biliyoruz” dedi. Guterres, 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü vesilesiyle yayımladığı mesajında kadınların ve kız çocuklarının ayrıca kadın düşmanı nefret söyleminden cinsel tacize, görüntü istismarına ve çocuk tacizcilerinin oyunlarına kadar çok yaygın çevrimiçi şiddetle de karşı karşıya kaldığını söyledi. Guterres, “İnsanlığın yarısını hedef alan bu ayrımcılık, şiddet ve tacizin çok ağır bir bedeli var. Bu şiddet ve taciz kadınların ve kız çocuklarının hayatın her alanına katılabilmesini sınırlandırıyor, temel hak ve özgürlüklerini ellerinden alıyor ve dünyamızın ihtiyaç duyduğu eşit ekonomik toparlanmayı ve sürdürülebilir büyümeyi engelliyor” dedi. “Şimdi kadınlara ve kız çocuklarına yönelik şiddeti sona erdirecek dönüştürücü eylem zamanı” diyen Genel Sekreter bunun için de hükümetlerin bu belanın üstesinden gelmek için ulusal eylem planları hazırlaması, finanse etmesi ve uygulaması gerektiğini söyledi. Guterres, söz konusu eylem kapsamında karar alma süreçlerinin her aşamasına tabanın ve sivil toplum gruplarının dahil edilmesi gerektiğini, mağdurların adalet ve destek haklarının korunduğunu görmeleri için yasaların uygulanmasının ve saygı gösterilmesinin sağlaması gerektiğini belirtti. Guterres, ataerkil normlara meydan okuyan ve kadın düşmanlığını ve şiddeti reddeden farklı erkek yaklaşımlarını destekleyen kamu kampanyalarını desteklemesi gerektiğini de sözlerine ekledi. Guterres, “Bu yılın temasını oluşturan ‘Kadına ve kız çocuklarına karşı şiddeti sonlandırmak için birleşin’ sloganı dünyanın dört bir yanında değişim ve şiddet mağdurlarının korunması çağrısı yapan aktivistlerin desteklenmesini istiyor” dedi. Genel Sekreter hükümetlerden kadın hakları kuruluşları ve hareketlerine mali desteğin 2026 yılına kadar yüzde 50 arttırılmasını istedi. Guterres “Gelin yerimizi belirleyelim ve kadın haklarını desteklemek için sesimizi yükseltelim. Gelin, hepimiz feministiz diye gururla açıklayalım. Gelin, kadına ve kız çocuklarına yönelik şiddeti tarihin sayfalarına gömelim” çağrısı yaparak mesajına son verdi. 16 günlük aktivizm  5 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Gününde 10 Aralık İnsan Hakları Günü'ne kadar devam eden Toplumsal Cinsiyete Dayalı Şiddete Karşı Mücadele için 16 Günlük Aktivizm Kampanyası da  başlıyor.  16 Günlük Aktivizm, kadınlara ve kız çocuklarına yönelik şiddetin önlenmesi ve ortadan kaldırılması çağrısında bulunmak için herkese bir fırsat sunuyor. Bu sivil toplum girişimini desteklemek üzere, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri'nin 2030'a kadar kadına yönelik şiddete son vermeye çağıran UNiTE kampanyası farkındalığı artırmak, savunuculuk çabalarını harekete geçirmek ve bilgi ve yenilikleri paylaşmak için kampanyayı destekliyor ve küresel eylem çağrısında bulunuyor. 16 Günlük Aktivizm'in bu yılki küresel temasını "Kadına ve kız çocuklarına karşı şiddeti sonlandırmak için birleşin" oluşturuyor.  Kampanyaya siz de #16GünlükAktivizm, #ŞiddeteSon ve #DestekOl #DünyayıTuruncuyaBoya etiketlerini kullanarak BM kuruluşlarının sosyal medya mesajlarını paylaşarak katılabilirsiniz. 

Kütahya Girişimci ve Sanatçı Kadınlar Derneği (KÜGİKAD), Kütahya’daki sanatçı ve zanaatkâr kadınların el emeğinin karşılığını alarak daha görünür olması için 2014 yılından beri faaliyetlerini sürdürüyor. Avrupa Birliği’nin finanse ettiği Toplumsal Cinsiyet Eşitliği için Güçlü Sivil Alan projesi kapsamında küçük hibe desteği alan KÜGİKAD, kapasite geliştirme eğitimleriyle kooperatifleşme ve markalaşma yolunda emin adımlarla ilerliyor. Kültürel mirası ile tanınan Kütahya, zanaat ve halk sanatları ile UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı’nda yer alıyor. Çini, nakış, ebru, keçe, rölyef ve halı kilim dokuma gibi birçok geleneksel el sanatı Kütahya’da nesilden nesle aktarılıyor. Bu sanatları ustalıkla icra edenler, hayallerini, umutlarını ve kültürü sanat yoluyla aktaranlar ise Kütahya’nın sanatçı ve zanaatkâr kadınları. El emeklerini geniş kitlelerle buluşturmak hayaliyle yola çıkan zanaatkâr kadınlar, 2014 yılında KÜGİKAD’ın temellerini attı. Dernek Başkanı ve Kurucu Üye Şule Erdem “Kadın olmanın ayrı, zanaatkâr olmanın ise ayrı zorlukları var. Bu zorlukları zanaatkâr kadınlar olarak ‘birlikten kuvvet doğar’ düşüncesiyle beraber aşabileceğimize inandık” diyor ve ekliyor: “Derneğimiz sadece atölyede değil, evlerinde üreten kadınların da emeklerinin daha çok karşılık bulmasına destek sağlıyor. Girişimlerimiz güçlendikçe derneğimiz de büyüyor. Her zaman birlik ve dayanışma içinde olmamız, bu başarımızda büyük rol oynuyor.” KÜGİKAD, Avrupa Birliği finansal desteğiyle UN Women tarafından uygulanan Toplumsal Cinsiyet için Güçlü Sivil Alan projesi kapsamında küçük hibe desteği aldı. Bu sayede dernek, kapasite geliştirme eğitimleri düzenleyerek kurumsallaşma ve dijitalleşmenin ilk adımlarını atmış oldu. KÜGİKAD Genel Sekreteri Seçil Kantar, küçük hibe desteğinin dernek faaliyetlerine nasıl ivme kazandırdığını şöyle anlatıyor: “Küçük hibe desteği sayesinde aldığımız eğitimlerle büyük kitlelere ulaşabiliyor, sistemlerimizi dijitale taşıyor, üyelerimiz arasında bilgi akışını kolaylaştırıyoruz. Daha aktif ve daha kurumsal bir dernek olarak faaliyetlerimizi sürdürüyoruz.” Derneğin kapasite geliştirme eğitimleri ile 30’a yakın kadına ulaştıklarını ekleyen Kantar, zanaatkâr kadınların sesi olmanın da önemini şöyle dile getiriyor: “Dernek üyelerimizin yanı sıra birçok zanaatkâr kadın eğitimlerimize katılarak ürünlerini daha fazla kişiye ulaştırmanın yollarını öğrendi. Üreten kadınlarla tek bir çatı altında toplanmak ve emeklerini daha görünür kılmalarını sağlayacak eğitimlere ev sahipliği yapmak bize mutluluk veriyor.” “KÜGİKAD aracılığıyla aldığım sosyal medya eğitimleriyle ürünlerimi nasıl pazarlayacağımı öğrendim. Eğitim sayesinde sosyal medya hesaplarındaki takipçi sayım ve müşterilerim arttı," diyor dernek üyesi ve nakış sanatçısı Ayşe Kaçan. Dernek üyesi Süheyla Arıcılar, küçük hibe desteğiyle aldığı eğitimlerin katkısını anlatıyor: “Dernekte fotoğrafçılık ve sosyal medya alanında eğitimler aldım. Profesyonel fotoğrafçılığı ve pazarlama için sosyal medya araçlarını bu eğitimlerde öğrendim. Şu anda KÜGİKAD sosyal medya hesaplarını yönetiyorum ve Kütahya’daki kültürel zenginliğimizi yansıtan zanaatkâr kadınlarımızın eserlerini fotoğraflayıp paylaşıyorum. Sosyal medya insanların sesini duyurmak için var. Ben de Kütahya’daki emekçi kadınların sesini duyurmaktan büyük keyif alıyorum.” Kütahya’daki kadınların sesini daha çok duyurmak için KÜGİKAD’ın şimdiki hedefi ise kooperatif olmak. Bu alandaki çalışmalarını ve gelecek planlarını İletişim Koordinatörü Ayça Karakuş aktarıyor: “Frigg kadını; güçlü, iradeli ve güzel kadını temsil eder. Frigg kadınlarının bize verdiği duygu ise umut. Bunun için kurumsallaşma yolunda Frigg Kadınları markasını oluşturmaya karar verdik. Frigg Kadınları, umutlarımızı yeşerterek Kütahya’daki zanaatkâr kadınların ürünlerini Türkiye’nin dört bir yanına ulaştıracak.” “Kadın örgütleri, kadınlar ile ve kadınlar için güçlenme olanakları sunan son derece önemli yapılar ve toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanması ve kadın haklarının ilerletilmesindeki çalışmalarda lokomotif görevi görüyorlar," diyor UN Women Türkiye Ülke Direktör Yardımcısı Zeliha Ünaldı ve ekliyor: “Bu çerçevede UN Women olarak sivil toplum kuruluşlarının (STK’lar) kapasitelerinin gelişmesine destek vermeyi çok önemsiyoruz. STK’ların zorlu değişim ve dönüşüm yolculuklarının bir parçası olmaya devam edeceğiz.” --------------- *Frigg: İskandinav mitolojisinde doğurganlık ve zanaatkârlık tanrıçası.