COVİD19 Psikososyal Destek Hattı 81 ilde hizmet vermeye başladı

COVID19 salgını ile mücadele sürecinde bireylerin psikososyal destek hizmetlerine ulaşmasını sağlamak amacıyla Sağlık Bakanlığı Ruh Sağlığı Daire Başkanlığı’nca hayata geçirilen psikososyal destek hattı, Mart ayından itibaren 81 ilde hizmet vermeye başladı.  

 

Sağlık Bakanlığı Ruh Sağlığı Daire Başkanı Uzm. Dr. Esra ALATAŞ, hattın hizmete alınmasının hedefleri konusunda şu bilgileri verdi: “Halkın ve sağlık çalışanlarının değişen günlük yaşam alışkanlıkları ile kendileri ve sevdikleri için duydukları yoğun kaygı, öfke, korku, çaresizlikten kaynaklanan stresin en aza indirebilmesi, kronik ruhsal bozukluğu olan ve takibi gereken bireylere ve ailelerine verilen desteğin sürdürülebilmesi, ayrıca sosyoekonomik sorunlar yaşayan bireylerin Vefa Destek, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları (SYDV), İŞKUR, ŞÖNİM ya da Çocuk İzlem Merkezi’ne doğru yönlendirilmelerinin yapılabilmesi amacıyla kurulmuştur. Psikososyal Danışma Hatlarında, salgın öncesinde de illerinde görev yapmakta olan yetişkin ve çocuk ergen psikiyatristleri, psikolog, sosyal çalışmacı ve çocuk gelişimcilerden oluşan Sağlık Bakanlığı personeli hizmet vermektedir”. 

Sağlık Bakanlığı Ruh Sağlığı Daire Başkanı Uzm. Dr. Esra ALATAŞ, Covid19 salgının neden olduğu ruh sağlığı sorunlarıyla başedebilmek için Mart ayında hizmet vermeye başlayan danışma hattına bugüne kadar 25.769 vatandaş ve 5.450 sağlık çalışanı olmak üzere 31.210 başvuru olduğunu söyledi. Danışmanların yararlanması için hazırlanan Psikososyal Destek Hattı Çalışma Rehber içeriğinin Sağlık Bakanlığı ve Dünya Sağlık Örgütü ortak çalışmasının ürünü olduğunu da ekledi. Psikososyal destek hattındaki danışmanlara ulaşmak için https://covid19bilgi.saglik.gov.tr/tr/destek-hat-bilgileri web sayfası ziyaret edilebileceği bilgisini de paylaştı.  

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Türkiye Ofisi Ruh Sağlığı Program Yöneticisi Doç. Dr. Akfer Karaoğlan Kahiloğulları, Sağlık Bakanlığı tarafından kurulan psikososyal destek hatlarını arayan bireylerle yapılacak görüşmelerde izlenecek algoritmalar ve kaynakların, Sağlık Bakanlığı ile ortak hazırlanan çalışma rehberinde olduğunu söyledi ve ekledi: “Dünya Sağlık Örgütü Ruh Sağlığı Programı olarak Sağlık Bakanlığı psikososyal destek hatlarında hizmet veren sağlık personelinin çalışmalarını kolaylaştırmak amacıyla Ruh Sağlığı Daire Başkanlığı ile ortak çalışma yürüterek Psikososyal Destek Hattı Çalışma Rehberi’ni oluşturduk. Rehber, görüşme formları; Covid19 salgını sırasında ruhsal sağlığı korumak için genel öneriler; yetişkin, yaşlı, çocuk, sağlık çalışanı ve engelli bireyler ile kurumlara özel hazırlanmış önerileri içeriyor” dedi.  

Psikososyal Danışma Hatlarında çalışacak personelin yetkinliğinin artırılması ve hızlı oryantasyon amacıyla, Bakırköy Mazhar Osman Ruh Sağlığı Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Türk Kızılay, Uluslararası Medikal Kurtarma Ekipleri Derneği (UMKE-DER) iş birliği ve Eskişehir Teknik Üniversitesi’nin desteğiyle çevrimiçi olarak illerde psikososyal destek hizmeti veren 418 meslek elemanına, coronavirüsten korunma yolları, sağlık çalışanına destek, stresle başa çıkmanın  yolları, vaka yönetimi ve online ruh sağlığı hizmetinin nasıl alınacağı konularında eğitimler verilmiş olup, Sağlık Bakanlığı “Ulusal Sağlık Eğitim Sistemi” üzerinden “Covid19 ile Mücadelede Psikososyal Destek Hizmetlerinin Güçlendirilmesi Eğitimi” de danışma hattı personeline ek olarak verilecektir.  

COVID19 salgını gibi acil durumlarda ruh sağlığı ve psikososyal destek hizmetlerinin yürütülmesi halk sağlığı için önem teşkil etmektedir. “Ruh sağlığı ve psikososyal destek” kavramı Kuruluşlararası Daimî Komite’nin (IASC) Acil Durumlarda MHPSS Kılavuzu çerçevesinde, “psikososyal iyi olma halini korumayı ya da desteklemeyi ve/veya ruhsal bozuklukları önlemeyi veya tedavi etmeyi amaçlayan her tür iç ve dış desteği” tanımlamak için kullanılmaktadır.  

Bugüne kadar yaşanan salgın tecrübelerinde, yüz yüze görüşmenin mümkün olmadığı ya da uygun olmadığı durumlarda ruh sağlığı ve psikososyal destek hizmetlerinin yürütülmesinde telefon ya da video görüşmelerinin yaygın olarak kullanıldığı görülmüştür. Telefon ile sunulan psikososyal destek hizmetlerinde geçerliliği ve güvenilirliği ispatlanmış anketlerin kullanılması ve görüşme yapılan bireylerin gerekli durumlarda psikiyatriste yönlendirilmesi uygulanan yöntemlerdendir.  

Psikososyal destek hattını arayan bireylerin içerisinde bulundukları durumun daha iyi anlaşılması amacıyla çeşitli görüşme formları oluşturulmuştur. Formların nasıl uygulanacağı algoritmalarla belirlenmiştir. Ayrıca görüşme sırasında paylaşılabilecek öneriler, yönlendirme yapılması gereken kurumlara ilişkin bilgiler çalışma rehberinde yer almaktadır.  

COVID19 HAKKINDA  

 

31 Aralık 2019’da Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Çin Ülke Ofisi, Çin’in Hubei eyaletinin Vuhan şehrinde etiyolojisi bilinmeyen pnömoni vakalarını bildirmiştir. 7 Ocak 2020’de etken daha önce insanlarda tespit edilmemiş yeni bir koronavirüs (2019- nCoV) olarak tanımlanmıştır. Daha sonra 2019-nCoV hastalığının adı COVID-19 olarak kabul edilmiş, virüs SARS CoV’e yakın benzerliğinden dolayı SARS-CoV2 olarak isimlendirilmiştir. COVID 19 salgını, 11 Mart 2020 tarihinde DSÖ tarafından pandemi olarak ilan edilmiştir.  

İletişim  

Çelik Özüduru  

Dünya Sağlık Örgütü  

ozuduruc@who.int