KOVİD-19 Küresel İnsani Yardım Planı

KOVİD-19 ile mücadele için tek yol küresel bir yaklaşımdır diyen BM, insani yardım planını devreye sokuyor.

• BM insani yardım koordinasyon ofisinin direktörü, kırılgan ülkelerin koronavirüs ile mücadelelerine yardım edilmediği takdirde milyonlarca insanın risk altına girebileceği ve virüsün serbestçe dünyaya yeniden yayılabileceği konusunda uyarıda bulundu.
• BM; Güney Amerika, Afrika, Ortadoğu ve Asya’da yer alan 51 ülkede KOVİD-19 ile mücadele için 2 milyar ABD doları tutarında küresel insani yardım başlattı.
• Hükûmetlere, bir yandan mevcut insani yardım çağrılarına desteği devam ettirirken öte yandan küresel insani yardım planına tam destek verme taahhüdünde bulunmaları yönünde çağrı yapıldı.

Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri António Guterres  milyonlarca insanı korumak ve virüsün dünyanın dört bir yanına yeniden yayılmasını engellemek amacıyla dünyanın en kırılgan bazı ülkelerinde KOVİD-19 ile mücadele etmek üzere 2 milyar ABD doları tutarında eşgüdümlü bir küresel insani yardım planını 25 Mart tarihinde devreye soktu.

KOVİD-19, tüm dünyada 16.000’den fazla insanın ölümüne yol açtı ve hâlihazırda bildirimi yapılan yaklaşık 400.000 vaka bulunuyor. Virüs dünyanın her yerine yayılmış olup şimdi de çatışma, doğal afet ve iklim değişikliği gibi krizlerle karşı karşıya olan ülkelere ulaşmış durumda.

Yardım planı, uluslararası STK’lar ile STK konsorsiyumlarının müdahalede doğrudan rol almasıyla birlikte, BM kuruluşları tarafından hayata geçirilecek. Plan kapsamında,

• Virüsün test edilebilmesi için gerekli laboratuvar donanımları ile insanların tedavisi için tıbbi malzeme tedarik edilecek.
• Kamp ve yerleşim yerlerine el yıkama istasyonları kurulacak.
• İnsanların kendilerini ve başkalarını virüsten nasıl koruyabileceğine ilişkin kamu bilgilendirme kampanyaları yürütülecek, ayrıca
• Afrika, Asya ve Latin Amerika’da insani yardım çalışanlarının ve malzemelerinin en çok ihtiyaç duyulan yerlere ulaştırılabilmesi için hava köprüleri ve üsler kurulacak.

Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri António Guterres,

“KOVİD-19 insanlığın tamamını tehdit etmektedir, bu yüzden de insanlığın tamamı virüse karşı mücadele etmelidir. Ülkelerin münferit müdahaleleri yeterli olmayacaktır.

“Son derece kırılgan durumdaki, kendilerini korumaya gücü en az yetecek milyonlarca insanın yardımına koşmalıyız. Bu mesele, temel insani dayanışmanın gereğidir. Aynı zamanda virüsle mücadele için de hayati öneme haizdir. Kırılgan insanlar için bir adım atmanın vakti gelmiştir,” dedi.

İnsani Yardımdan Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Mark Lowcock ise,

“KOVİD-19 hâlihazırda dünyanın en zengin bazı ülkelerinde hayatı altüst etmiştir. Artık insanların savaş bölgelerinde yaşadığı, temiz suya ve sabuna kolayca erişemediği ve ciddi bir hastalık durumunda bir hastane yatağı bulma ümidinin olmadığı yerlere ulaşmaktadır.

“Dünyanın en yoksul ve en kırılgan ülkelerini kaderlerine terk etmek hem zalimlik hem de akılsızlık olur. Koronavirüsün buralarda serbestçe yayılmasına müsaade ettiğimiz takdirde, milyonlarca insanı riske atmış oluruz. Bazı bölgeler bütünüyle kaosa sürüklenir ve virüs dünyanın dört bir yanına yeniden yayılma fırsatı bulur.  

“Kendi içlerinde salgına karşı mücadele veren ülkeler haklı olarak kendi toplumlarında yaşayan insanlara öncelik vermektedir. Ancak, acı gerçek şudur ki en yoksul ülkelerin kendilerini korumalarına yardım etmek için şimdi harekete geçmezlerse kendi halklarını koruyamaz hâle geleceklerdir.

“Önceliğimiz bu ülkelerin hazırlıklı olmasına ve hayatta kalmak için BM insani yardımlarına muhtaç olan milyonlara yardım etmeyi sürdürmesine destek olmaktır. Yeterli kaynak ayrılan küresel yardım çalışmalarımız insani yardım kuruluşlarına virüsle mücadele araçlarını temin edecek, hayat kurtaracak ve KOVİD-19’un dünyaya yayılmasını kontrol altına almaya yardımcı olacaktır,” dedi.

DSÖ Genel Direktörü Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus,

“Virüs şu anda, aralarında hâlihazırda insani yardım kriziyle karşı karşıya bulunanlar da olan, sağlık sistemi zayıf ülkelerde yayılıyor. Bu ülkelerin dayanışmanın bir gereği olarak ve hepimizi koruyabilmek ve bu salgının bastırılmasına yardımcı olmak için desteğimize ihtiyaçları var. Aynı zamanda, başka acil insani sağlık krizlerini göz ardı ederek bu salgınla mücadeleye girişmemeliyiz,” dedi.

UNICEF Genel Direktörü Henrietta H. Fore, 

“Çocuklar KOVİD-19 salgınının gizli mağdurlarıdır. Sokağa çıkma yasakları ve okulların kapatılması çocukların eğitimini, ruh sağlığını ve temel sağlık hizmetlerine erişimini etkiliyor. Hem erkek hem kız çocukları için istismar ve suistimal riskleri hiç olmadığı kadar yüksek. Salgının hareket hâlinde olan veya çatışma ortamlarında yaşayan çocuklar açısından daha önce eşi benzeri görülmemiş sonuçları olacak. Çocukları yüzüstü bırakmamalıyız,” dedi.

KOVİD-19 Küresel İnsani Yardım Planının sanal lansmanı sırasında, BM Genel Sekreterine Sn. Lowcock, Dr. Tedros ve Sn. Fore da video bağlantısıyla eşlik etti. 

BM, Üye Devletlere, bir yandan hâlihazırda sadece hayatta kalabilmek için BM’nin insani yardımına bel bağlar durumda olan 100 milyonu aşkın insana yardım götürülmesi için mevcut insani yardım çağrılarına verilen temel desteğin sürdürülmesiyle birlikte, KOVİD-19’un kırılgan ülkelerdeki etkisinin durdurulmasına yönelik taahhütte bulunmaları ve plana mümkün olan en güçlü desteği vererek virüsün dünya çapında kontrol altına alınması için topluca çağrıda bulundu.

Üye Devletler, mevcut insani yardım operasyonlarına ayrılan desteklerin herhangi bir şekilde çekilmesi hâlinde kolera, kızamık ve menenjitin yükselişe geçeceği, daha da fazla çocuğun yetersiz beslenir olacağı ve aşırılıkçıların kontrolü ele alabileceği bir ortamın oluşacağı, böyle bir ortamın da koronavirüsün çoğalması için son derece elverişli bir ortam olacağı konusunda uyarıldı. 

Sn. Lowcock, yardım planının başlangıcı için BM’nin Merkezî Acil Yardım Fonundan (CERF) ilave olarak 60 milyon ABD dolarını serbest bıraktı. Bununla birlikte CERF’in KOVİD-19 salgınıyla mücadeleye yönelik insani yardım çalışmalarına desteği 75 milyon ABD dolarına yükseltildi. Ayrıca, ülke bazlı toplanan fonlardan da şu ana dek 3 milyon ABD doları tutarında katkı sağlandı.

Bugüne kadar ayrılan en büyük çaplı tahsislerden biri olan bu yeni CERF tahsisatı şu konularda destek verecek: WFP’nin tedarik zincirlerinin devamlılığını ve yardım çalışanlarıyla yardım mallarının naklini sağlaması, DSÖ’nün salgının yayılımını sınırlandırması ve diğer kuruluşların kadınlar ve kız çocukları, mülteciler ve ülke içinde yerinden edilmiş insanlar dâhil salgından en çok etkilenenlere insani yardım ve koruma sağlaması. Verilen destek kapsamında gıda güvencesinin sağlanması çalışmaları, beden ve ruh sağlığının korunması, su ve sanitasyon, beslenme ve koruma konuları yer almaktadır.