UN Women Türkiye, Siyasetin Kadın Liderlerini Bir Araya Getirdi

UN Women Türkiye, Türkiye Büyük Millet Meclisi Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu ve Parlamentolar Arası Birlik (PAB) iş birliğiyle 5-6 Temmuz 2024 tarihleri arasında, iki gün boyunca süren "Kadın Liderler" toplantısını düzenledi. İstanbul’da gerçekleşen bu toplantıda katılımcılar, diğer ülkelerin parlamentolardaki eşitlikçi uygulamaları ve deneyimleri dinleme, genel ve yerel seçimlerde kadınların katılımını değerlendirme ve uluslararası yasal çerçevedeki en son gelişmeleri öğrenme fırsatı buldular.

Toplantı, TBMM Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu Başkanı Çiğdem Erdoğan’ın açılış konuşmalarıyla başladı. Çiğdem Erdoğan konuşmasında şunları söyledi: ”KEFEK olarak; kadınların insan onuruna yakışan bir hayat sürmeleri, her alanda daha aktif rol almaları, hak, fırsat ve imkanlardan adil bir şekilde faydalanmaları için var gücümüzle çalışmaya devam edeceğiz. Kadınların her alanda artan varlığıyla çok daha güçlü bir ülke çok daha müreffeh bir dünya olma yolunda elimizden gelen gayreti göstereceğiz.” 

PAB Cinsiyet Eşitliği Programları Yöneticisi  Zeina Hilal açılış konuşmasında, cinsiyete duyarlı parlamentoların ilerletilmesinde uluslararası iş birliğinin kritik rolüne dikkat çekerek “PAB'ın 135. yıldönümünü kutlarken, 1889'da başlayan barış ve iş birliği vizyonunu hatırlayalım. Birlikte kadınların liderliğini ilerletebilir ve gerçek eşitliğe ulaşabiliriz.” dedi. 

UN Women Türkiye Ülke Direktörü Asya Varbanova kadın liderleri güçlendiren girişimleri destekleme konusundaki kararlılığını vurgularayak,  “Tüm kadın milletvekillerini bir araya getiren Kadın Parlamento Grupları gibi yapılar, dayanışmayı teşvik etmek ve ortak bir hedef olarak eşitliğin sağlanması  için çok önemlidir.” dedi. 

Açılış konuşmalarının ardından PAB Cinsiyet Eşitliği Programları Yöneticisi  Zeina Hilal, “Eşitlikçi Parlamento Kavramı” oturumunda, cinsiyete duyarlı bir parlamentoyu oluşturan temel ilke ve uygulamalar hakkında katılımcıları bilgilendirdi. Katılımcılar, bu ilkeleri kendi ulusal bağlamlarına nasıl entegre edebileceklerine dair fikir alışverişi sağladılar.

UN Women Avrupa ve Orta Asya Bölge Ofisi, Siyasete Katılım ve Yönetişim Uzmanı Rachel Weston tarafından yönetilen ve çeşitli uluslararası konuşmacıların görüşlerini içeren “Parlamentolarda Eşitlikçi Uygulamalar & Kadın Milletvekilleri arasındaki Sinerji ve İş Birliğinin Önemi” oturumunda Slovenya Milletvekili Lucija Tacer, parlamentoda eşit bakım sorumluluğunu teşvik edecek uygulamalardan bahsederek, bu yöndeki çabalarını çevrimiçi katılım yoluyla aktardı. PAB Kadın Parlamenterler Bürosu Başkanı ve Mexico City Senatörü Cynthia López Castro, çevrimiçi olarak katıldığı oturumda siyasete katılımda eşitliği sağlama, kota uygulamaları ve geçici özel önlemler konularında deneyimlerini paylaştı. Kenya Ulusal Meclis Üyesi Leah Sankaire parlamento içindeki kadın meclisi deneyimini, kadınların birlikte çalışma çabalarını vurguladı. Tayland Senatosu Üyesi Suwannee Sirivejchapun ise kadın liderliği hakkında çevrimiçi olarak konuştu. Bu oturumda, cinsiyete duyarlı parlamentoları teşvik etmek için dünya genelinde uygulanan çeşitli stratejilere, reformlara ve iyi örneklere yer verildi.

UN Women Türkiye Danışmanı Doç. Dr. Ahu Sumbas, gerçekleşen 2023 genel seçimleri ve 2024 yerel seçimlerinin detaylı analizini aktardı. Bu analiz, seçimlerde kesinleşmiş aday ve milletvekili listelerini karşılaştırmalı olarak inceleyerek, kadınların siyasette karşılaştıkları engelleri anlamak adına önem taşımaktadır.  Gerçekleşen seçimlerdeki adayların ve milletvekillerinin, siyasi partileri, demografik özellikleri, siyasi deneyimleri ve kadın dernek/hareketi ilişkileri detaylı bir şekilde ele alınmış, elde edilen veriler istatistik programları kullanılarak analiz edilmiştir. Bu kapsamlı analizler, Türkiye'deki genel ve yerel seçim süreçlerinde cinsiyet temelli eşitsizlikleri ve kadınların siyasi katılımındaki zorlukları ortaya koymaktadır.

Toplantının ikinci günü uluslararası yasal çerçeve odağında devam etti. Kadına Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Ortadan Kaldırılması Sözleşmesi (CEDAW) ve Taslak 40. Genel Tavsiye Kararını incelendi. CEDAW komitesi üyesi, eski Fransız Bakan ve eski Milletvekili Nicole Ameline, bu kritik uluslararası araçlar hakkında değerli bilgiler aktardı. Bu oturum, cinsiyet eşitliğini teşvik etmek için ulusal politikaların uluslararası standartlarla uyumlu hale getirilmesinin önemini vurguladı. Toplantının son oturumunda UN Women Türkiye Ülke Direktör Yardımcısı Zeliha Ünaldı, Pekin Deklarasyonu ve Eylem Platformu ve yaklaşan Pekin+30 süreci hakkında katılımcıları bilgilendirerek, belirlenen hedeflere ulaşmak için süregelen küresel çabaları vurguladı.

İsveç’in İsveç Uluslararası Kalkınma İş Birliği Ajansı (Sida) aracılığıyla finansal destek sağladığı “Siyasette ve İş Hayatında Kadınların Liderliğinin ve Toplumsal Cinsiyet Eşitliğinin Geliştirilmesi Projesi” kapsamında düzenlenen bu toplantı, katılımcılar arasında deneyim ve stratejilerin paylaşılmasını teşvik ederek, kadınların siyasi katılımını artırmaya yönelik stratejik adımların atılmasına yönelik bir yol haritası oluşturmayı amaçlamış ve bu alandaki çabaların güçlenmesine katkı sağlamıştır.