Guterres, 'iklim cehennemine giden otoyoldan' çıkış mümkün

BM Genel Sekreteri Çarşamba günü yaptığı açıklamada, iklim kriziyle başa çıkabilmek için emisyonların azaltılmasına yönelik küresel eylem ihtiyacının eşi benzeri görülmemiş seviyede olduğunu, bunun refah ve sürdürülebilir kalkınma için de fırsatlar yarattığını vurguladı.

New York'taki Amerikan Doğal Tarih Müzesi'nde bulunan ikonik Okyanus Yaşamı Aile Salonu'nunda yaptığı konuşmada, António Guterres, “gerçeklerle yüzleşme zamanının” geldiği uyarısında bulundu.

Guterres, "İklim söz konusu olduğunda biz dinozor değiliz. Biz meteoruz. Sadece tehlike altında değiliz - tehlike biziz. Ama aynı zamanda çözüm de biziz" dedi.

Avrupa Komisyonu Copernicus İklim Değişikliği Servisi'nin geçtiğimiz ayın tarihin en sıcak Mayıs ayı olduğunu gösteren son raporuna atıfta bulunan BM Genel Sekreteri, sanayi öncesi seviyelerin 1.5°C üzerindeki sıcaklık artış sınırını canlı tutmak için küresel emisyonların her yıl yüzde dokuz oranında düşmesi gerektiğini söyledi.

Geçen yıl bu oran yüzde bir artmıştı.

BM Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO) de Çarşamba günü, 2015 yılında Paris Anlaşmasında belirlenen hedef olan 1.5℃ sınırının önümüzdeki beş yıldan birinde geçilme ihtimalinin yüzde 80 olduğunu bildirdi.

Guterres, “Gezegenimizle Rus ruleti oynuyoruz. İklim cehennemine giden otoyoldan bir çıkış yoluna ihtiyacımız var. Ve gerçek şu ki, çarkın kontrolü bizde” dedi.

Dünyayı kurtarmak için 18 ay

“Uçurumun kenarından dönmek hala mümkün” diye devam eden Guterres, ancak daha sıkı mücadele edilmesi gerektiğini ve her şeyin siyasi liderlerin bu on yıl içinde ve “özellikle de önümüzdeki 18 ay içinde” alacakları kararlara bağlı olduğunu söyledi.

Guterres, “İklim eylemine duyulan ihtiyaç emsalsiz ama fırsat da öyle - sadece iklim konusunda değil, ekonomik refah ve sürdürülebilir kalkınma konusunda da fırsatlar var” dedi.

Derece sorunu

Guterres, küresel ısınmada yarım derecelik bir farkın bazı ada devletlerinin ya da kıyı topluluklarının sonsuza dek yok olması anlamına gelebileceğini söyledi.

Bilim insanları Grönland Buz Tabakası ve Batı Antarktika Buz Tabakasının çökebileceğine ve deniz seviyesinin feci şekilde yükselmesine neden olabileceğine dikkat çekiyor. Eğer 1.5℃ hedefine ulaşılamazsa, 300 milyon kişinin geçim kaynağı ile birlikte tüm mercan resif sistemleri yok olabilir.

Genel Sekreter, Doğu Asya'dan ABD'nin batı sahillerine kadar uzanan aşırı hava koşullarının iklim kaosu nedeniyle turbo şarjla “hayatları mahvettiğini, ekonomileri zorladığını ve sağlığı vurduğunu” söyledi.

Fosil yakıt mafyası

Guterres, Dünyanın dört bir yanındaki milyarlarca insan iklim değişikliği nedeniyle hayatlarının pahalılaştığını görürken, “iklim kaosunun mafya babaları olan fosil yakıt holdingleri rekor kârlar elde ediyor ve vergi mükellefleri tarafından finanse edilen trilyonlarca sübvansiyonla ziyafet çekiyor” dedi.

Genel Sekreter, petrol ve gaz endüstrisindeki pek çok kişinin, reklam ve halkla ilişkiler şirketlerinin yardım ve desteğiyle iklim eylemlerini geciktirmeye çalışırken “utanmazca yeşil yıkama” yaptıklarını söyledi.

Petrol ve gaz yasağı talebi

Guterres, "Bu şirketlere gezegenin yok edilmesine yardımcı olmaktan vazgeçmeleri çağrısında bulunuyorum. Bugünden itibaren yeni fosil yakıt müşterileri almayı durdurun ve mevcut müşterilerinizi bırakmak için planlar yapın” dedi.

Genel Sekreter, sektördeki yaratıcı zihinlerin halihazırda gezegeni yok etmeye değil, kurtarmaya odaklandığını da sözlerine ekledi.

Kurtuluş elimizde

Ormanlar ve okyanuslar zararlı karbonu emmeye devam ediyor ve korunmaları gerekiyor. Dünya çapında yenilenebilir enerji sektörü, maliyetlerin düşmesiyle birlikte patlama yaşıyor ve şu anda dünya elektrik arzının yüzde 30'unu oluşturuyor.

Bu arada BM Başkanı, temiz enerji yatırımlarının geçen yıl rekor seviyeye ulaştığını ve son on yılda neredeyse iki katına çıktığını söyledi.

“Ekonomik mantık fosil yakıt çağının sonunu kaçınılmaz kılıyor” diye ekledi.

Genel Sekreter, insanlık ve gezegen için mümkün olan en güvenli geleceği sağlamak amacıyla, alınması gereken acil önlemleri şöyle sıraladı:

Emisyonları azaltılması
İnsanları ve doğayı aşırı iklim koşullarından korumak
İklim finansmanını artırılması
Fosil yakıt çalışmalarına kısıtlama getirilmesi

Eylem için en büyük yük en zengin ülkelere ve en büyük salımcılara düşmelidir diyen Guterres: Gelişmiş G20 ekonomilerinin bu konuda daha hızlı harekete geçmesi ve gelişmekte olan ülkelere teknik ve mali destek sağlaması gerektiğini söyledi.

Genel Sekreter, ulusal iklim eylem planlarının 1.5℃ sınırına uygun olması ve 2030, 2035 ve önümüzdeki on yıllarda yol boyunca tüm küresel kilometre taşları için mutlak emisyon azaltma hedeflerini içermesi çağrısında bulundu.

Guterres, “Her ülke üzerine düşeni yapmalı ve hakkını vermeli... Parmakla göstermeye değil, işbirliğine ihtiyacımız var” dedi.

İklim adaleti açısından, en savunmasız ulusların, yaratılmasında hiçbir payları olmayan bir iklim krizinin etkileriyle baş başa bırakılmalarının utanç verici olduğunu söyledi.

Guterres, “Zenginlerin klimalı baloncuklarda korunduğu, insanlığın geri kalanının ise yaşanamaz topraklarda ölümcül hava koşullarına maruz kaldığı bir geleceği kabul edemeyiz” dedi.

Daha adil bir iklim finansmanı ve pek çok gelişmekte olan ülkenin katlanmak zorunda kaldığı felç edici borç ve yüksek faiz oranlarının sona erdirilmesinin bir hayırseverlik meselesi değil, “aydınlanmış kişisel çıkar” meselesi olduğunu da sözlerine ekledi.

İklim eylemi için hep birlikte

Guterres, "İklim finansmanı bir lütuf değildir. Herkes için yaşanabilir bir gelecek için temel bir unsurdur” dedi.

Dünyanın dört bir yanındaki insanlar “politikacıların çok ilerisindedir. Sesinizi duyurun ve seçimlerinize önem verin” çağrısında bulundu.

Hiçbir ülke ya da kurum iklim krizini tek başına çözemez. "Bu her şeyin bir arada gerçekleştiği bir an. Birleşmiş Milletler, güven inşa etmek, çözümler bulmak ve dünyamızın çaresizce ihtiyaç duyduğu işbirliğine ilham vermek için çalışıyor” dedi.

Bugüne kadar harekete geçilmesi için baskı yapan toplumun her düzeyindeki iklim aktivistlerine teşekkür eden Guterres: "Sizler tarihin doğru tarafındasınız. Çoğunluk adına konuşuyorsunuz. Devam edin; cesaretinizi ve umudunuzu kaybetmeyin" dedi.

Guterres, Artık “Halkların, kirletenlere ve vurgunculara karşı” olduğunu ve birlikte “kazanabileceğimizi” söyledi.

Genel Sekreter Guterres, "Şimdi seferber olma zamanı, şimdi harekete geçme zamanı, şimdi teslim etme zamanı. Bu bizim gerçekle yüzleşme zamanımızdır" dedi.

United Nations Secretary-General António Guterres delivers his special address on climate action from the American Museum of Natural History in New York.

United Nations Genel Sekreter António Guterres New York’taki Amerikan Doğal Tarih Müzesinde iklim eylemi konuşmasını yapıyor.