Sudan: BM insan hakları şefi, kırılgan ateşkesin ortasında görüşmelere geri dönülmesi çağrısında bulundu

BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk, Salı günü Sudan'daki çatışmaların derhal sona erdirilmesi çağrısında bulundu ve yerel saatle 18.00'de çatışmalara 24 saatlik bir ara verileceğine dair haberlerin ortaya çıkması üzerine, karşıt taraflara müzakere masasına dönmeleri çağrısı yaptı.

Türk "Sudan zaten çok fazla acı ve ıstırap çekmiştir. Çatışmalar güç oyunlarından ve kişisel çıkarlardan kaynaklanıyor ve sadece halkın demokratik özlemlerini yabancılaştırmaya hizmet ediyor" diyen Türk, "Sorumlular sivil halkın artık sadece barışçıl bir yaşam arzuladığını anlamıyor mu?" diye ekledi.

Son haberlere göre, planlanan 24 saatlik ateşkese rağmen başkent Hartum'un bazı bölgelerinde çatışmalar devam ediyor.

BM Genel Sekreteri António Guterres de Pazartesi günü yaptığı açıklamada, "Sudan'da patlak veren çatışmaları şiddetle kınıyor ve Hızlı Destek Kuvvetleri (RAF) ile Sudan Silahlı Kuvvetleri (SAF) liderlerine düşmanlıkları derhal durdurmaları, sükûneti sağlamaları ve krizi çözmek için bir diyalog başlatmaları çağrısında bulunuyorum" demişti.

Yardım operasyonları etkilendi

Sudan ordusu ve Hızlı Destek Güçleri (RSF) olarak bilinen rakip bir paramiliter grup dört gündür yoğun bir çatışmanın içinde bulunuyor. Çatışmalar, Sudan'ın otuz yıllık askeri yönetimin ardından demokratik geçiş yoluna dönüyor gibi göründüğü bir dönemde patlak verdi. Uluslararası medya, tarafların yerel saatle akşam 6'da başlamak üzere 24 saatlik bir ateşkes üzerinde anlaştıklarını bildiriyor.

Dünya Sağlık Örgütü çatışmaların başlamasından bu yana 270 kişinin öldüğünü ve 2 bin 7 yüz kişinin yaralandığını bildiriyor.

Hayatını kaybedenler arasında Dünya Gıda Programı'nın (WFP) Kuzey Darfur'da çalışan üç personelinin de bulunması, ülkedeki faaliyetlerin geçici olarak askıya alınmasına yol açtı. Sudan'daki BM kuruluşları da faaliyetlerinin çoğunu durdurdu.

Evde kapana kısılmış

Çatışmaların çoğu başkent Hartum'da meydana gelirken, havaalanındaki çapraz ateşin bir BM İnsani Hava Servisi (UNHAS) uçağına da zarar verdiği ve bunun da ihtiyaçların en yüksek olduğu uzak bölgelere erişimi ciddi şekilde etkileyebileceği bildirildi.

Bu yılın başında Sudan nüfusunun yaklaşık üçte biri, yani yaklaşık 16 milyon kişi yardıma muhtaç durumdaydı.

Türk, "Binlerce sivil evlerinde mahsur kalmış durumda, elektrikleri yok, dışarı çıkamıyor ve yiyecek, içme suyu ve ilaçlarının tükenmesinden endişe ediyor" dedi.

Türk, savaşan taraflara, uluslararası hukukta belirtildiği üzere, sivillerin ve okullar ve hastaneler gibi sivil altyapının korunmasını sağlama yükümlülüklerini hatırlattı.    

BM İnsan Hakları Şefi ayrıca tecavüz girişimi haberlerinden dehşete düştüğünü söyledi. WFP personeli de dahil olmak üzere sivillerin öldürülmesi ve bildirilen diğer ihlallerle ilgili olarak hızlı, kapsamlı ve bağımsız soruşturmalar yapılması çağrısında bulunan Şef, sorumlulardan hesap sorulması gerektiğini de sözlerine ekledi.

Türk, "Sadece birkaç hafta önce Sudan, sivil yönetimi yeniden tesis edecek bir anlaşmaya doğru doğru yol alıyor gibi görünüyordu" dedi. "Sağduyu galip gelmeli ve tüm taraflar gerilimi düşürmek için harekete geçmelidir. Sudan halkının ortak çıkarları her şeyden önce gelmelidir" ifadelerini kullandı.