Depremin vurduğu Hatay’da umutları yeşertmek
Hatay'da kamplarda yaşam devam ediyor
Türkiye'nin en çok yıkıma uğrayan şehri Hatay'da geçen ay meydana gelen depremlerden sağ kurtulanların kaldığı en büyük kamplardan birinde birkaç çadır çocuk kahkahalarıyla dolup taşıyor.
Orhanlı kampındaki bu UNICEF çadırları, okul öncesinden 12’inci sınıfa kadar öğrencilere eğitimlerine devam etme şansı veren eğitim alanları olarak hizmet veriyor.
"Hatay'da umutları yeşerteceğiz"
Kampın Eğitim Müdürü Mahmut Fatmaoğulları: "Orhanlı kampını kurarken depremden etkilenen çocuklara eğitim verilmesinin önemini vurgulamıştım. Çocuk haklarını savunuyoruz, insan haklarını savunuyoruz, eğitim haklarını da savunuyoruz."
Mahmut Hataylı ve kenti yerle bir eden depremlerden sağ kurtulmuş. Ailesini Türkiye'nin başka bir iline yerleştirip kentteki çocukların eğitimlerine devam edebilmelerini sağlamak için Hatay'a geri dönmüş. O ve depremden sağ kurtulan diğer öğretmenler, hasar gören okullarının enkazından mobilyaları kurtararak kampa getirmişler. Orhanlı kampı kurulduktan sadece beş gün sonra eğitim faaliyetlerine başlamış.
Depremler çok sayıda okulun yıkılmasına ya da hasar görmesine yol açarak yaklaşık 4 milyon çocuğun eğitime erişimini engelledi. Milli Eğitim Bakanlığı depremden etkilenen 10 ilden altısında eğitime yeniden başlamış durumda. Hatay gibi eğitimin kademeli olarak yeniden başlayacağı illerde UNICEF, Bakanlığın binlerce öğrenciye telafi dersleri vermesine yardımcı olmak için geçici eğitim alanları kuruyor.
Mahmut, "Hatay'da umudu yeşerteceğiz" diyor.
"Burada olmak keyifli, depremin travmasını bir kenara bırakıp başka şeylere konsantre olabiliyorum"
Kemal Temiz köylerinden 15 km uzakta olan köylerinden her gün oğlu Mustafa'yı Orhanlı kampındaki derslere katılması için getiriyor.
"Benim için en önemli şey onun eğitim alması. Çocuklarımız bizim geleceğimiz" diyor Kemal.
Mustafa LGS’ye hazırlanıyor. Kamp ortamında başarılı oluyor ve yeni arkadaşlar ediniyor.
"Burada olmak çok keyifli," diyor. "Depremin yarattığı travmayı bir kenara bırakıp başka şeylere konsantre olabiliyorum."
UNICEF ve aralarında Milli Eğitim Bakanlığı'nın da bulunduğu ortaklar, çocuk dostu öğrenme alanlarına yönelik girişimler aracılığıyla binlerce çocuğun eğitimlerine hızla devam edebilmelerini sağlamak için çalışıyor.
Daha iyi barınma koşulları, onurlu yaşam
Orhanlı kampının sadece birkaç kilometre ötesinde yer alan IKEA kampında yaklaşık 306 kişi iyi yaşam ünitelerinde barınıyor. IKEA Vakfı ve Better Shelter, Uluslararası Göç Örgütü'ne (IOM) Türkiye ve Suriye'de artık evleri olmayan en savunmasız insanlara destek olmak amacıyla 5 bin iyi yaşam ünitesi bağışladı.
Bu çabanın bir parçası olarak, 103'ü IKEA kampında olmak üzere 350 iyi yaşam ünitesi Hatay'a gönderildi.
IOM Hatay Ofisi Müdürü İbrahim Halil Timurtaş konuyla ilgili "IOM, yardım konutlarının yerini belirleyen AFAD ile işbirliği yapıyor. Bizim sorumluluğumuz iyi yaşam ünitelerini taşımak ve AFAD personelini bunları kurmaları için eğitmek" diyor.
"Şu anda daha iyi koşullardayız. Daha önce soğukta dışarıdaydık. Bu yeni yere sahip olduğumuz için mutluyuz"
Ali ve Siham Şahne, çocukları ve torunlarıyla birlikte kısa bir süre önce IKEA kampına taşındı. Daha önce kendi inşa ettikleri derme çatma bir çadırda yaşıyorlardı. Hâlâ pek çok temel ihtiyaçtan yoksunlar ama kalacak daha iyi bir yerleri olduğu için minnettarlar.
"Artık daha iyi koşullardayız," diyor Ali. "Daha önce soğukta dışarıdaydık. Bu yeni yaşam ünitesine sahip olduğumuz için mutluyuz"
Ekrem Doğru depremlerden önce lise müdürüydü. Bugün ise Kaymakamlık tarafından IKEA Kampına Müdür olarak atanmış durumda.
Ekrem Doğru "Şu anda bu kampta 306 kişi yaşıyor. Kadın ve erkek tuvaletlerimiz ve duşlarımızın yanı sıra Kızılay'ın mobil mutfaklar aracılığıyla yemek sağladığı bir yemekhanemiz var. Sakinlerin memnuniyetini görmek bana büyük mutluluk veriyor. Umarım daha iyi yaşam koşulları sürdürülebilir olur" diye konuşuyor.
Yerel kuruluşlar fark yaratıyor
Deprem insanları gıda, su, hijyen ve barınmadan sağlık hizmeleri ve psikososyal desteğe kadar acil insani yardıma muhtaç bıraktı. Depremin ilk gününden buy ana insani yardım kuruluşları bu yardımları sağlama konusunda çok önemli rol oynuyorlar.
Hatay’ın EXPO fuar alanında kendini adamış gönüllüler ihtiyacı olan insanlara acilen sağlanmak üzere çok çeşitli yardım malzemelerini yorulmak bilmeden ayırıyor ve paketliyorlar. Afet Platformu’na bağlı 26 sivil toplum kuruluşu çok ihtiyaç duyulan malzemeleri düzenleyip depolamak için kullanıyor.
Birleşmiş Milletler ile de çalışan İhtiyaç Haritası STK’lar ve yüzlerce gönüllü aracılığıyla yardımların yeterli şekilde yapılması için teknolojiden faydalanıyor.
“Bu kadar korkunç bir şey yaşanırken evde kalamazdım”
İhtiyaç Haritası’nda Toplumsal Etki Görevlisi olan Almes Söylemez “Depremden etkilenen insanlar özel ihtiyaçlarını WhatsApp hattımız yoluyla iletebilirler ve gerekli yardım onlara doğrudan gönderiliyor” diye açıklıyor.
İstanbul Teknik Üniversitesi'nde ekonomi öğrencisi olan 19 yaşındaki Maya, depremin ilk gününden beri gönüllü olarak çalışıyor.
Maya "Bu kadar korkunç şey yaşanırken evde kalamazdım," diyor. "Bu trajedi İstanbul'da da yaşanabilirdi ve ben şu anda yardıma ihtiyacı olan biri olabilirdim. Zor zamanlarda birbirimize destek olmak çok önemli, çünkü ancak kolektif çabalarla hayatta kalabiliriz" diye konuşuyor.
Hayata Destek Derneği de depremden etkilenen topluluklara hayat kurtarıcı yardımlar sağlıyor. Birleşmiş Milletler’in İnsani Yardım Ülke Ekibinde ulusal STK temsilcisi olan Hayata Destek Türkiye’de BM ve ortakları tarafından kurulan çeşitli sektörler altındaki insani yardım çalışmalarına destek sağlıyor.
Hayata Destek Derneği’nin Hatay Acil Bölge Koordinatörü Gonca "Hamile kadınlar, 0-2 yaş çocuğu olan kadınlar, kronik hastalıkları olan yaşlılar ve engelli kadınlar dahil olmak üzere bizim yaklaşımızımda tüm dezavantajlı gruplar önceliklendiriliyor” diyor.
Depremden etkilenen topluluklara insani yardım kuruluşlarının hayat kurtarıcı yardımları ulaştırabilmeleri için yeterli fona ihtiyaöları var. 16 Şubat tarihinde BM 5,2 milyon insana yardım ulaştırmak için 1 milyar Dolar’lık insani yardım çağrısı yaptı. 27 Mart itibarıyla bu çağrı yüzde 19,6 (197,1 milyon Dolar) fonlandı.
Bu makalede geçen kuruluşlara bağış yapmak isterseniz aşağıdaki linklerden ulaşabilirsiniz.
Gönüllü olmak isterseniz bu linke başvurabilirsiniz.
Metin: Gizem Yarbil Gurol.
Fotoğraflar: UNOCHA/Ahmad Abdulnafi
© 2023 UN Humanitarian
Bu girişime dahil BM kuruluşları
Bu girişim yoluyla desteklediğimiz Amaçlar
