Küresel ticaretteki son yavaşlamanın ortasında, 'yeşil ürünler' kazandırıyor

BM Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) küresel ticaretin 2022 yılının ikinci yarısında yavaşladığını ancak çevre dostu mallara olan talebin arttığını bildirdi.

UNCTAD'ın son Küresel Ticaret Raporu’na göre, daha az kaynak kullanan ve çevreyi daha az kirleten "yeşil ürünler"in ticareti yılın ikinci yarısında yüzde dört artarak 2022 yılında 1,9 trilyon dolara ulaştı.

Raporun yazarlarından UNCTAD ekonomisti Alessandro Nicita, "Bu gezegen için iyi bir haber, zira bu mallar çevrenin korunması ve iklim değişikliğiyle mücadelede kilit öneme sahip" dedi.

2022'de özellikle iyi performans gösteren yeşil ürünler arasında elektrikli ve hibrid araçlar, plastik olmayan ambalajlar ve rüzgar türbinleri yer aldı.

Bu bulgular, Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli'nin (IPCC) en önemli raporunda, sıcaklıkların sanayi öncesi seviyelerin 1.5 santigrat dereceden daha fazla artmasını önleme hedefine ulaşılabilmesi için sera gazı emisyonlarının şimdi azaltılması ve 2030 yılına kadar neredeyse yarı yarıya düşürülmesi gerektiği uyarısında bulunmasından günler sonra açıklandı.

2023 için 'belirsiz' görünüm

Genel olarak, küresel ticaret 2022 yılında 32 trilyon Dolar'lık rekor bir düzeye ulaştı, ancak kötüleşen ekonomik koşullar yılın ikinci yarısında düşüş eğiliminde oldu.

UNCTAD'a göre ticaretin görünümü "belirsiz" olmaya devam ediyor; BM kuruluşu jeopolitik gerilimleri, yüksek emtia fiyatlarını ve yüksek faiz oranlarıyla birlikte rekor düzeydeki kamu borcunu endişe nedeni olarak gösteriyor. UNCTAD'ın tahminlerine göre küresel ticaret 2023'ün ilk yarısında durgunlaşacak.

Ancak yılın ikinci yarısında, ticarette kullanılan ana para birimi olan ABD dolarının zayıflaması, nakliye maliyetlerinin istikrara kavuşması ve tedarik zincirinde daha az aksaklık yaşanması gibi "olumlu faktörler" ticarete ivme kazandırabileceği düşünülüyor.

Yeşil büyüme devam edecek

UNCTAD, küresel ekonomik belirsizliklere rağmen, yeşil ürünlerdeki büyümenin, iklim eylemi konusundaki ivme ile desteklenerek kalıcı olacağını söyledi. UNCTAD'ın geçen hafta yayınlanan son Teknoloji ve İnovasyon Raporu, bu durumı "yeşil bir teknolojik devrimin başlangıcı" olarak nitelendirdi.

Raporda elektrikli arabalar, güneş ve rüzgar enerjisi, yeşil hidrojen ve diğer daha çevre dostu teknolojilere yönelik pazarın 2030 yılına kadar dört katına çıkarak 2.1 trilyon dolara ulaşacağı öngörülüyor.

UNCTAD, uluslararası ticaret modellerinin, yaşanmakta olan yeşil ekonomik geçişi giderek daha yakından yansıtacağına inanıyor.

Süregelen teknoloji açığı

UNCTAD gelişmiş ülkelerin yeşil teknolojilerle ilgili ekonomik fırsatların çoğunu yakaladığını, gelişmekte olan ülkelerin ise geride kaldığı uyarısında bulunuyor.

BM kuruluşunun Teknoloji ve İnovasyon raporunda, "Yetersiz politika ilgisi ya da beceri ve kapasite oluşturmaya yönelik yatırım eksikliği nedeniyle bu yeşil teknolojik dalgayı kaçırmanın uzun süreli olumsuz sonuçları olacaktır" deniliyor.

UNCTAD raporu, gezegenin korunmasına yardımcı olurken ekonomik olarak da arayı kapatabilmeleri için uluslararası toplumu, gelişmekte olan ekonomilerde ortaya çıkan yeşil endüstrileri küresel ticaret kuralları ve teknoloji transferleri yoluyla desteklemeye de çağırıyor.