Beş Maddede BM 2023 Su Konferansı

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Merkezi'nde 22-24 Mart tarihleri arasında gerçekleştirilecek olan BM 2023 Su Konferansı, 2030 yılına kadar güvenli su ve sanitasyona evrensel erişime yönelik ilerlemeyi hızlandırmak için nadir ve önemli bir fırsat olarak görülüyor.

Su, sürdürülebilir kalkınmanın merkezinde yer alıyor. Dünya üzerindeki yaşamı her yönüyle destekliyor ve güvenli ve temiz suya erişim temel bir insan hakkını oluşturuyor. Ancak, onlarca yıldır süregelen kötü yönetim ve yanlış kullanım su stresini artırmış ve bu önemli kaynağa bağlı olan yaşamın birçok yönünü tehdit eder hale gelmiş bulunuyor.

1. Küresel bir su kriziyle karşı karşıyayız

Su, insanların refahı, enerji ve gıda üretimi, sağlıklı ekosistemler, toplumsal cinsiyet eşitliği, yoksulluğun azaltılması ve daha fazlası için gerekli.

Ancak şu anda küresel bir su kriziyle karşı karşıyayız. Dünya genelinde milyarlarca insan hala suya erişimden yoksun. Her yıl 800 binden fazla insanın doğrudan güvenli olmayan su, yetersiz sanitasyon ve kötü hijyen uygulamalarına bağlı hastalıklar nedeniyle öldüğü tahmin ediliyor.

Bu değerli kaynağa yönelik talepler artmaya devam ediyor: yaklaşık dört milyar insan yılın en az bir ayında ciddi su kıtlığı yaşıyor. Su, yaşamın pek çok yönü için bu kadar önemli olduğundan, 2030 yılına kadar herkesin bu temel kaynağa adil bir şekilde erişebilmesini sağlamak için suyun korunmasını ve uygun şekilde yönetilmesini sağlamak önem teşkil ediyor.

2. Su ve iklim ayrılmaz bir şekilde birbirine bağlı

Artan seller, öngörülemeyen yağışlar ve kuraklık gibi iklim değişikliğinin su üzerindeki etkileri giderek artan bir hızla görülüyor ve hissediliyor. Bu etkiler sürdürülebilir kalkınmayı, biyolojik çeşitliliği ve insanların su ve sanitasyona erişimini tehdit ediyor.

Dünya Meteoroloji Örgütü'nün (WMO) Su Konusunda İklim Hizmetlerinin Son Durumu raporuna göre, suyla ilgili tehlikeler endişe verici bir oranda artmış bulunuyor. 2000 yılından bu yana seller yüzde 134 oranında artarken, kuraklık süresi de yüzde 29 oranında artmış bulunuyor.

Ancak su aynı zamanda iklim değişikliğine karşı önemli bir çözüm olabilir. Turbalık alanlar ve sulak alanlar gibi ortamlar korunarak karbon depolanması iyileştirilebilir, sürdürülebilir tarım uygulamalarının benimsenmesi tatlı su kaynakları üzerindeki baskının azaltılmasına yardımcı olabilir ve su temini ve sanitasyon altyapılarının iyileştirilmesi gelecekte herkesin hayati kaynaklara erişimini sağlayabilir.

Su, iklim politikalarının ve eylemlerinin merkezinde yer almalıdır. Sürdürülebilir su yönetimi, dayanıklılık oluşturmaya, iklim değişikliğinin etkilerini azaltmaya ve toplumları ve ekosistemleri korumaya yardımcı olabilir. Sürdürülebilir, uygun fiyatlı ve ölçeklendirilebilir su çözümleri bir öncelik haline gelmelidir.

3. Kırk yıl sonra, cesur yeni taahhütler masada

BM 2023 Su Konferansı, BM Ekonomik ve Sosyal İşler Genel Sekreter Yardımcısı (DESA) ve etkinliğin Genel Sekreteri Li Junhua'nın ifadesiyle "harekete geçmek ve suyu çevreleyen geniş çaplı zorlukları görüşmek" için ortak eylem kararı almak üzere çok önemli bir fırsat olacak.

Konferans, Devlet ve Hükümet Başkanlarını, Bakanları ve tüm farklı sektörlerden paydaşları, BM'nin daha adil bir gelecek için 2030 Gündeminin Sürdürülebilir Kalkınma Hedefi 6 da dâhil olmak üzere, herkes için güvenli su, sanitasyon ve hijyene erişimin sağlanması gibi uluslararası kabul görmüş amaçlara ulaşmak üzere bir araya getiriyor.

Konferansın ana çıktılarından biri, suyla ilgili tüm gönüllü taahhütleri toplayacak ve ilerlemelerini takip edecek olan Su Eylemi Gündemi olacak. Gündem, Üye Devletleri, paydaşları ve özel sektörü günümüzün su sorunlarını ele almak üzere acil eyleme geçmeye teşvik etmeyi amaçlıyor.

4. Beş temel odak alanı

Konferans, su eylemi güçlendirmek ve hızlandırmak için beş "interaktif diyalog" gerçekleşecek.

İnteraktif diyaloglar, 2030 yılına kadar herkes için su ve sanitasyonun mevcudiyeti ve sürdürülebilir yönetiminin sağlanmasına yönelik hızlı sonuçlar elde etmeye yönelik bir girişim olan 6’ncı Sürdürülebilir Kalkınma Amacının hayata geçirilmesini hızlandırmayı destekleyen Küresel Çerçevenin beş ilkesini de destekliyor.

Beş interaktif diyalog şunlardan oluşuyor:

Sağlık için Su: Güvenli içme suyu, hijyen ve sanitasyona erişim.

Sürdürülebilir Kalkınma için Su: Suya Değer Verilmesi, Su-Enerji-Gıda Bağlantısı ve Sürdürülebilir Ekonomik ve Kentsel Kalkınma.

İklim, Dayanıklılık ve Çevre için Su: Kaynaktan Denize, Biyolojik çeşitlilik, İklim, Dayanıklılık ve Afet Riskinin Azaltılması.

İş birliği için Su: Sınır Aşan ve Uluslararası Su İşbirliği, Sektörler Arası İşbirliği ve 2030 Gündeminde Su.

Su Eylemi On Yılı: BM Genel Sekreteri'nin Eylem Planı da dahil olmak üzere On Yılın hedeflerinin uygulanmasının hızlandırılması.

5. Su Eylemine Nasıl dahil olabilirsiniz?

Su herkesi etkileyen kritik bir konu. BM’ye Üye Devletler, hükümetler ve paydaşları kendi su taahhütlerini vermeye hazırlanırken, BM herkesi kendi su eylemini gerçekleştirmeye çağırıyor. Küçük ya da büyük her türlü eylem, SKA 6'nın amaç ve hedeflerine ulaşılması yönünde değişimin ve eylemin hızlandırılmasına yardımcı olabilir.

İşte günlük rutinlere dahil edilebilecek bazı basit eylemler:

Daha kısa duş alın ve evinizdeki su israfını azaltın. Evsel atık suyun yüzde 44'ünün güvenli bir şekilde arıtılmadığı düşünüldüğünde, daha kısa duşlar almak bu değerli kaynağı korumak için harika bir yoldur. (Tembel İnsanın Su Tasarrufu Rehberi’nde alıntıdır)

Yerel nehirlerin, göllerin veya sulak alanların temizlenmesine katılın. Bir ağaç dikin. Bu eylemler su ekosistemlerini kirlilikten korumaya, sel riskini azaltmaya ve suyu verimli bir şekilde depolamaya yardımcı olabilir.

Tuvaletler, sanitasyon ve mensturasyon arasındaki kritik bağlantı konusunda farkındalık yaratın. Bulunduğunuz toplumda, okulunuzda veya iş yerinizde konuşmalar başlatarak tabuları yıkın.

6’ncı Sürdürülebilir Kalkınma Amacının amaç ve hedefleri hakkında daha fazla bilgi edinin ve yerel ve ulusal düzeyde çözümler için savunuculuk yapmaya devam edin.