BM Genel Sekreteri: Tahıl Anlaşması diplomasi zaferidir
Türkiye, Ukrayna liderleri ve BM Genel Sekreteri Ukrayna'nın Lviv kentinde üçlü zirvede biraraya geldi.
BM Genel Sekreteri António Guterres, savunmasız insanların gıdaya erişmesine yardımcı olmak için dönüm noktası niteliğindeki Karadeniz Tahıl Girişimi'ndeki olumlu ilerlemenin, Hem Ukraynalı çiftçiler hem de artan fiyatların neden olduğu krizle savaşanlar için diplomasinin bir zaferi olduğunu söyledi.
Ukrayna’nın Lviv kentinde Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile birlikte basın toplantısı düzenleyen Guterres bu kadar zor bir zamanda Ukrayna’yı tekrar ziyaret edebilmekten dolayı minnettar olduğunu ifade etti.
Genel Sekreter Karadeniz Tahıl Girişimi anlaşması birkaç hafta önce imzalanmış olmasına ragmen “Ukrayna'nın gıda ürünlerine ve Rusya’nın gıda ve gübrelerine tam küresel erişim sağlanmadan küresel gıda krizine bir çözüm bulunamayacağını” yineledi.
Guterres bir aydan kısa süre içinde Ukrayna limanlarından 21 geminin yola çıktığını, 15 geminin de tahıl ve diğer gıda maddelerini taşımak üzere İstanbul’dan Ukrayna’ya yola çıktığını söyledi.
“Biz konuşurken, Ukraynalı çiftçilerin ürettiği 560.000 tondan fazla tahıl ve diğer gıda maddeleri dünya çapındaki pazarlara doğru yol alıyor “diye konuşan Genel Sekreter bunların arasında BM tarafından kiralanan ve Afrika Boynuzu’na insani yardım kapsamında buğday taşıyan geminin de olduğunu ekledi.
Anlaşmaların imzalanmasının ardından buğday fiyatları dünya çapında yüzde sekize kadar düştü. FAO Gıda Fiyat Endeksi'nin Temmuz ayında 2008’den bu yana görülen en büyük düşüşle yüzde 9 düşmesi ile küresel gıda piyasaları istikrar kazanmaya başlıyor.
Çoğu gıda ürünü şu anda savaş öncesi fiyatların altında işlem görüyor olsa da, fiyatlar hala çok yüksek.
Guterres “Hiçbir yanılsama yaşamayalım – bunun insanların yerel fırınlarındaki ve pazarlarındaki günlük yaşamlarına çevrilmesi için daha çok yol var” diye konuştu ve tedarik zincirlerinin hala kesintiye uğradığını, enerji ve ulaşım maliyetlerinin kabul edilemez derecede yüksek olmaya devam ettiğini hatırlattı.
BM Genel Sekreteri Karadeniz Tahıl Girişimi kapsamında kurulan Müşterek Koordinasyon Merkezi’nin (MKM), gıda sevkiyatını sürdürmek için profesyonelce ve iyi niyetle çalışmaya devam ettiğini kaydetti.
Guterres Ukrayna ve Rusya'dan daha büyük miktarlarda gıda ve gübre sevkiyatının olmasının emtia piyasalarını daha da sakinleştirmek ve fiyatları düşürmek ve en savunmasız kişilere yardım sağlamak için gerekli olduğunu vurguladı.
Genel Sekreter Zaporizhzhia'daki Avrupa'nın en büyük nükleer santralinde ve çevresinde ortaya çıkan durumla ilgili ciddi endişelerini de dile getirdi.
Guterres nükleer santralin fiziksel bütünlüğünü, emniyetini veya güvenliğini tehlikeye atabilecek herhangi bir eylemden kaçınmak için sağduyunun hakim olması ve tesisin herhangi bir askeri operasyonun parçası olarak kullanılmaması gerektiğini de sözlerine ekledi.
Genel Sekreter " Zaporijya'ya gelebilecek herhangi bir potansiyel zarar intihar olur” diye vurguladı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’da basın toplantısında yaptığı konuşmada Nükleer santraldeki çatışmalardan endişe ettiklerini belirterek “yeni bir Çernobil yaşamak istemiyoruz” ifadelerini kullandı.
“Ukrayna'nın yanındayız, yanında olmaya devam edeceğiz” diyen Erdoğan “1 ay önce BM- Ukrayna-Rusya -Türkiye, tarihi nitelikte bir ortak çalışma örneğini sergiledik. Ukrayna tahılının ihracını mümkün kılan mutabakatın olumlu yansımalarını dünya hissetmeye başladı” diye vurguladı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Ukrayna ziyareti sırasında, savaş nedeniyle tahrip olan altyapının yeniden inşası için Türkiye ile Ukrayna arasında anlaşma imzalandı.
BM Genel Sekreteri Guterres, 19 Ağustos tarihinde tahıl sevkiyatını görmek için Ukrayna'nın liman kenti Odessa'yı ziyaret edecek. Guterres, 20 Ağustos günü ise İstanbul'daki Müşterek Koordinasyon Merkezi'ni ziyaret edecek.