DSÖ değerlendirdi: Yapay Zeka ve Yaşlılar
Yapay zeka teknolojilerinin yaş ayrımcılığı yapmaması sağlanabilir mi?
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) yapay zeka teknolojilerinin yaşlı insanların sağlığını ve esenliğini iyileştirebileceğini, ancak tasarımları, uygulamaları ve kullanımlarının yaş ayrımcılığından arınması gerektiğini bildirdi.
DSÖ’nün yeni politika bilgi notu (Policy Brief) “Sağlık için Yapay Zekada Yaş Ayrımcılığı” (Ageism in artificial intelligence for health) yapay zeka yoluyla yaş ayrımcılığı yapılması riskini en aza indirecek yasal, teknik ve diğer önlemleri ortaya seriyor.
Yapay zeka, halk sağlığı ve yaşlı insanlar için sağlık hizmetleri de dahil olmak üzere birçok alanda devrim yaratıyor. Yapay zeka, sağlık risklerini ve olaylarını tahmin etmek, ilaç geliştirmek, bakım hizmetlerinin kişiselleştirilmesini desteklemek ve çok daha fazlasına yardımcı oluyor.
Ancak gerekli dikkat olmazsa, yapay zeka teknolojileri toplumda zaten var olan yaşlı ayrımcılığını artırabildiği gibi, yaşlıların aldığı sağlık ve sosyal hizmetlerin kalitesini de düşürebiliyor.
Yapay zeka teknolojileri için kullanılan veriler yaşlı insanları temsil etmeyebildiği gibi geçmişteki basmakalıp yaş ayrımcı ön yargılardan etkilenmiş de olabiliyorlar.
Yaşlı insanların günlük hayatlarında teknoloji ile nasıl etkileşim halinde olmayı istedikleri konusundaki doğru olmayan tahminler sonucu da yapay zeka teknolojilerinin tasarımları ve erişimleri de sınırlı olabiliyor. Bununla birlikte yapay zeka nesiller arası teması azaltıp djital erişimin önündeki mevcut engelleri daha da derinleştirebiliyor.
DSÖ Nüfus İstatistikleri ve Sağlıklı Yaşlanma Birimi Başkanı Alana Officer yapay zeka alanında toplumun üstü kapalı ve açık ön yargılarınnın tekrarlandığını kaydetti ve “Yapay zeka teknolojilerinin faydalı bir rol oynamasını sağlamak için, tasarım, geliştirme, kullanım ve değerlendirmelerinde yaş ayrımcılığı olup olmadığı belirlenmeli ve varsa ortadan kaldırılmalıdır. Bu yeni politika bilgi notu bunun nasıl yapılacağını anlatıyor” diye konuştu.
DSÖ’nün politika bilgi notunda, yaşlılar tarafından ve onlarla birlikte yapay zeka teknolojilerinin katılımcı tasarımı; yaşa göre çeşitlilik gösteren veri bilimi ekipleri ve tüm yaşları kapsayıcı veri toplama gibi öneriler sıralanıyor.
DSÖ ayrıca, yaşlılar ve onların sağlık hizmeti sağlayıcıları ve bakıcıları için dijital altyapı ve dijital okuryazarlık, bunların yanında yaşlıların rıza gösterme ve itiraz etme hakları ve yaşlı insanları güçlendirmek için düzenlemelere yatırım yapılmasını gündeme getiriyor.
Politika özetinin İngilizcesine buradan erişebilirsiniz.