Tütün kullanımı düşüşe geçti ancak daha önümüzde uzun bir yol var
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tütün kullanıcılarının sayısının 2015'te 1,32 milyarken geçen yıl 1,30 milyara inerek küresel olarak düşmeye devam ettiğini bildirdi.
Dördüncü DSÖ Küresel Tütün Eğilimleri raporuna göre, bu sayının 2025 yılına kadar 1,27 milyara düşmesi bekleniyor.
2 yıl öncesine kadar sadece 32 ülke 2025 yılına kadar tütün kullanımını yüzde 30 azaltma hedefine ulaşma konusunda ilerleme kaydederken bugün 60 ülke bu hedefe doğru ilerliyor.
Umut Verici Gelişmeler
DSÖ Genel Direktörü Tedros Ghebreyesus bu rakamların çok umut verici olduğunu ancak daha fazla çalışma yapılması gerektiğini söyledi.
Dr. Tedros, "Daha önümüzde uzun bir yol var. Tütün şirketleri, ölümcül mallarından elde ettikleri devasa kârları korumak için her türlü hileye başvurmaya devam edecekler" diye konuştu.
DSÖ'ye göre eldeki en son kanıtlar tütün endüstrisinin 80 Ülkede Hükümetler üzerinde etki oluşturmak için COVID-19 salgınını kullandığını gösteriyor.
Rapor, Üye Devletlere DSÖ Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesinde (DSÖ TKÇS) ana hatlarıyla belirtilen önlemlerin uygulanmasını hızlandırma çağrısında bulunuyor.
DSÖ Sağlığın Teşviki ve Geliştirilmesi Departmanı Direktörü Ruediger Krech, başarıyı sürdürmenin “hassas” bir süreç olduğunu ancak ilerlemenin bir kısmının DSÖ TKÇS ile aynı doğrultudaki önlemlere bağlı olduğunu belirtti.
Krech “Tütün kontrolünün etkili olduğu aşikâr ve Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarına (SKA) ulaşmak için çok çaba göstermek insanlığa karşı ahlaki bir yükümlülüğümüz” ifadelerini kullandı.
Yararlı yatırımlar
DSÖ'nün yeni yayınladığı Tütün Kullanımının Bırakılması İçin Küresel Yatırım konulu bir rapora göre de tütün kullanımına son verme girişimlerine yatırım yapılması gerekiyor.
Ulusal ücretsiz bıraktırma hatlarına, SMS ile sağlanan desteklere ve diğer müdahalelere her yıl kişi başına 1,68 ABD doları katkıda bulunmak, rapora göre 2030 yılına kadar 152 milyon tütün kullanıcısının başarılı bir şekilde tütün kullanmayı bırakmasına yardımcı olabilir.
Temel bulgular
Geçen yıl, dünya çapında erkeklerin yüzde 36,7'si ve kadınların yüzde 7,8'i olmak üzere dünya nüfusunun yüzde 22,3'ü tütün kullandı.
13 milyonu kız ve 25 milyonu erkek çocuğu olmak üzere halen 13-15 yaş arası yaklaşık 38 milyon çocuk tütün ürünü kullanıyor. Reşit olmayan bireylerin tütün ürünlerini satın alması yasa dışı olsa da amaç tütün kullanan çocuk sayısını sıfıra indirmek.
Ortalama olarak, üst orta gelirli ülkeler en yavaş ilerlemeyi gösterse de 29 ülkede veri kalitesi düşük veya yetersiz olduğundan, eğilimleri değerlendirmek için daha fazla gözlem yapılması gerekiyor.
Bölgeler
Tüm DSÖ bölgeleri arasında ortalama kullanıcılarda en hızlı düşüş, 2010 yılında yüzde 21'den 2020'de yüzde 16'ya inen Amerika Kıtası'nda yaşandı.
Afrika Kıtası'nda ise bu oran yüzde 15'ten yüzde 10'a düştü. Afrika kıtası tütün kullanımında en düşük rakamları sergilemeye devam ediyor.
DSÖ bölgeleri içinde en çok yüzde 18 ile Avrupa’da kadınlar tütün kullanıyor. Diğer tüm DSÖ bölgelerinde 2025'e kadar kadınların tütün kullanımının yüzde 30 oranında düşürme yolunda ilerleme kaydediliyor.
Güneydoğu Asya, nüfusunun yüzde 29’una karşılık gelen yaklaşık 432 milyon kullanıcı ile en yüksek oranlara sahip olsa da sayıların en hızlı düşüş gösterdiği bölge durumunda.
Son olarak, 2025'te erkek kullanıcıların yüzde 45'ten fazlasının hala tütün kullanacağına ilişkin göstergelerle Batı Pasifik bölgesinin erkekler arasında en yüksek kullanımın olduğu bölge olması bekleniyor.
DSÖ'ye göre tütün her yıl 8 milyondan fazla kişinin ölümüne neden oluyor, bu ölümlerin 7 milyondan fazlası doğrudan sigara içmenin sonucu olarak meydana geliyor, yaklaşık 1,2 milyon kişi de sigara dumanına maruz kalmaktan dolayı yaşamını yitiriyor.