Dünya liderleri barış ve sürdürülebilir kalkınma için harekete geçme sözü verdi

Dünya liderleri 22 Eylül'de, yarının nesilleri için daha güvenli, daha barışçıl, sürdürülebilir ve kapsayıcı bir dünyaya yönelik somut adımlar atılmasını öngören bir dönüm noktası niteliğindeki Gelecek Paktı'nı kabul etti.

Pakt, ekleri olan Küresel Dijital Mutabakat ve Gelecek Nesiller Deklarasyonu ile birlikte, aralarında Rusya, İran, Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti (KDHC) ve Suriye'nin de bulunduğu bazı ülkeler tarafından son dakikada yapılan değişiklik önerisine rağmen oybirliğiyle kabul edildi.

Değişiklik önerisi, ulusal egemenlikle ilgili herhangi bir konuya müdahale edilmemesi ve hükümetler arası müzakerenin önceliği çağrısında bulunan ve aslında sivil toplum ya da özel sektör çıkarlarının rolünü azaltan bir metin içermeyi amaçlıyordu. Teklif, 193 üyeli Genel Kurul'un teklif üzerinde hareket etmeme kararı almasının ardından reddedildi.

Gelecek Paktı

Paktın beş geniş odak alanını sürdürülebilir kalkınma; uluslararası barış ve güvenlik; bilim ve teknoloji; gençlik ve gelecek nesiller ve küresel yönetişimin dönüştürülmesi oluşturuyor. 

Pakta göre, çok taraflı finans kuruluşları ve hatta Birleşmiş Milletler'in kendisi bile 21. yüzyıl sorunlarına çözüm bulmakta yetersiz kaldığı için bu acil bir durum haline gelmiş halde. 

Pakt'ı onaylayan BM Üye Devletleri, diğer hususların yanı sıra aşağıdaki hususları da taahhüt ettiler:

• İlerlemenin durduğu ve kilometre taşlarının kaçırıldığı 2015'in iki önemli anlaşması olan Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları ve iklim değişikliğine ilişkin Paris Anlaşması'na ivme kazandırmak
• Gençleri dinleyin ve onları ulusal ve küresel düzeylerde karar alma süreçlerine dahil edin
• Sivil toplum, özel sektör, yerel ve bölgesel yetkililer ve daha fazlası ile daha güçlü ortaklıklar kurmak
• Barışçıl, kapsayıcı ve adil toplumlar inşa etmek ve sürdürmek ve çatışmaların temel nedenlerini ele almak için çabaları iki katına çıkarmak
• Silahlı çatışmalarda tüm sivilleri korumak
• Kadın, barış ve güvenlik konusundaki taahhütlerimizin uygulanmasını hızlandırmak

Küresel Dijital Mutabakat 

Teknolojinin herkese fayda sağlaması gerektiği fikri üzerine yazılmış Küresel Dijital Mutabakat, yapay zekânın uluslararası düzenlemesine ilişkin dünya çapındaki ilk gerçek anlaşma olma özelliği taşıyor.

Mutabakat, dijital teknolojilerin sürdürülebilir kalkınma ve insan haklarına katkıda bulunmasını sağlamaya yönelik taahhütlerin ana hatlarını çizerken, dijital uçurumlar, siber güvenlik ve teknolojinin kötüye kullanımı gibi riskleri de ele alıyor.

Mutabakat, hem yapay zeka yetenekleri hem de güvenlik tehditleri konusunda küresel işbirliğini teşvik ederek dijital uçurumu kapatmayı ve yapay zeka teknolojilerinin sorumlu bir şekilde kullanılmasını sağlamayı amaçlıyor. Hükümetler ayrıca dünya çapında tarafsız bir Yapak Zeka Bilimsel Paneli oluşturmak ve BM içinde Yapay Zeka yönetişimi hakkında uluslararası bir konuşma başlatmakla yükümlendiriliyor. 

Gelecek Nesiller Deklarasyonu 

Gelecek Nesiller Deklarasyonu, gelecek nesillerin refahının güvence altına alınmasına odaklanırken, onların çıkarlarının karar alma süreçlerine dahil edilmesi gerektiğinin de altını çiziyor. 

Ayrıca çevrenin korunmasının, nesiller arası eşitliğin teşvik edilmesinin ve bugünün eylemlerinin uzun vadeli sonuçlarının dikkate alınmasının öneminin altını çiziyor

Yeni fırsatlar

Gelecek Paktının kabul edilmesinin ardından bir konuşma yapan Genel Sekreter António Guterres, Gelecek Paktı ve eklerinin “yeni imkân ve fırsatlara giden yolları açtığını” vurguladı.

“İnsanlar her yerde barış, haysiyet ve refah dolu bir gelecek umut ediyor. İklim krizini çözmek, eşitsizlikle mücadele etmek ve herkesi tehdit eden yeni ve ortaya çıkan riskleri ele almak için küresel eylem için haykırıyorlar” dedi.

“Birleşmiş Milletler'i bu güçlüklerin çözümünde vazgeçilmez olarak görüyorlar” diye sözlerini sürdürdü ve ekledi: ”Geleceğin Zirvesi onların beklentilerini karşılayabilecek bir uluslararası işbirliği rotası çiziyor... şimdi işe koyulalım.”