Birleşmiş Milletler’ın Uluslararası Bakım ve Destek Günü ilanı: Toplumsal cinsiyet eşitliği ve sürdürülebilir toplumlar için bir dönüm noktası
27 Ekim 2023
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu, (A/RES/77/317) sayılı kararı aracılığıyla 29 Ekim’i Uluslararası Bakım ve Destek Günü ilan etti.
Karar; Üye Devletleri, BM sistemini, sivil toplumu, özel sektörü, akademiyi ve halkları bu uluslararası günü her yıl kutlamaya çağırmaktadır. Karar, kadınların ve kız çocuklarının güçlenmesinin önündeki yapısal engellerden biri olan ücretsiz bakım ve ev emeğine vurgu yapıyor.
UN Women İcra Direktörü Sima Bahous, kararla ilgili olarak şunları söyledi: “Bu kilometre taşı, toplumsal refahın, güçlü ekonomilerin ve kalkınmanın sağlanmasında ücretli ve ücretsiz bakım ve ev emeğinin oynadığı belirleyici rolü hep birlikte tanıdığımızı göstermektedir. Umarım tüm Üye Devletler bu BM gününü farkındalık yaratmak, politikaları iyileştirmek, bakım ekonomisini dönüştürmek ve toplumsal cinsiyet eşitliğini ilerletmek için kullanır.”
Bakım emeğinin ve bakım emekçilerinin değerini vurgulayan Karar, ücretli ve ücretsiz bakım ve ev işleriyle ilgili adil olmayan düzenlemelerin düzeltilmesine yönelik çabaları teşvik eder, kadınların ekonomik özerkliğini, bakım çalışanlarının ve hizmet ettikleri toplumların genel refahı için elverişli bir ortamın yaratılmasını savunur.
Karar ayrıca işçi ve işveren örgütleri, kadın örgütleri, feminist gruplar, gençlik ve dini örgütlerin yanı sıra diğer ilgili aktörler de dahil olmak üzere tüm paydaşların oynadığı role vurgu yapmaktadır.
İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk, kararla ilgili olarak şunları söyledi: “İnsan Hakları Evrensel Beyannamesinin 75. yıldönümü sebebiyle Devletlere insan hakları temelli, toplumsal cinsiyete duyarlı, engellileri kapsayan ve yaşa duyarlı destek ve bakım sistemlerinin kurulması yönünde somut adımlar atmaları çağrısında bulundum. Genel Kurul’un Birleşmiş Milletler nezdinde 29 Ekim’i Uluslararası Bakım ve Destek Günü ilan etmesini kutluyoruz. Bu uluslararası gün, bakım ve destek sağlayan ve alan kişilerin haklarını koruyan bakım ve destek sistemlerinin oluşturulmasının önemini ve sürdürülebilir kalkınma için kilit bir kaldıraç olduğunu göstermektedir.”
Bu kararı kabul etmek, bakım verenlerin ve bakım alanların haklarını teşvik etme yolunda önemli bir adımı temsil eder. Ayrıca, küresel yaşlanma eğilimini göz önünde bulundurarak, bakım işi ve destek sistemlerine olan artan ihtiyacı tanır, bakım ekonomisine yatırım yapmanın, güçlü, dayanıklı, toplumsal cinsiyete duyarlı, engellileri kapsayıcı ve yaşa duyarlı bakım ve destek sistemlerinin geliştirilmesinin önemini vurgular.
Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) Genel Direktörü Gilbert F. Houngbo, kararın zamanlamasını değerlendirerek, “ILO, 29 Ekim’in Uluslararası Bakım ve Destek Gününün ilan edilmesini ve dünyanın her ülkesinde bakım ve destek sağlayanların vazgeçilmez rolünün tanınmasını kutluyor. Bakım emekçileri olmadan toplumlarımız ve ekonomilerimiz sadece zarar görmekle kalmaz, insanlığımız da azalır. Bu vesileyle, sadece kaliteli bakıma kapsayıcı ve eşit erişim değil, aynı zamanda bakım hizmeti sağlayıcıları için insana yakışır iş taahhüdümüzü yeniden teyit edelim. Bunu yaparken, insan onuru ve sosyal adaletin temel ilkelerini savunarak en iyi için hizmet etmiş oluruz” dedi.
Üye Devletler, bakım ve desteğin hayati rolünü kabul ederek ve bakım ekonomisine yatırım ihtiyacını vurgulayarak, toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlama ve kapsayıcı ve sürdürülebilir toplumlar inşa etme konusundaki kararlılıklarını ortaya koymuşlardır. Karar, toplumsal cinsiyet eşitliğini, insani kalkınmayı ve kapsayıcı ve sürdürülebilir büyümeyi teşvik etmek için artan farkındalık, iyileştirilmiş politikalar ve işbirliğine dayalı çabalar için zemin hazırlamaktadır.