Van ve Mardin’de Erken Yaşta ve Zorla Evliliklerle Mücadele İl Eylem Planlarının Hazırlanması Eğitimleri Verildi

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı iş birliğinde Birleşmiş Milletler (BM) Kadın Birimi (UN Women) ve UNICEF Türkiye tarafından yürütülen “Erken Yaşta ve Zorla Evliliklerle Mücadele İl Eylem Planlarının Desteklenmesi Eğitim Programı” 23-26 Mayıs 2022 ve 6-9 Haziran 2022 tarihlerinde Van ve Mardin’de yapıldı.  

Eğitim programlarına Ağrı, Aksaray, Antalya, Ardahan, Bitlis, Diyarbakır, Edirne, Gaziantep, Hatay, Iğdır, İzmir, Kars, Kahramanmaraş, Kilis, Mardin, Muş, Nevşehir, Niğde, Şanlıurfa, Van ve Yozgat olmak üzere Türkiye’nin 21 ilinden toplam 132 kamu yöneticisi, uzman ve meslek elemanı, üniversite ve sivil toplum kuruluşu temsilcisi katıldı. Eğitimlerde illerin ihtiyaçlarıyla uyumlu eylem planlarının nasıl hazırlanabileceğine dair tartışmalar gerçekleşti.

Mardin’de düzenlenen eğitim programında açılış konuşması yapan Mardin İl Müdürü Mehmet Zeki Eryarsoy erken yaşta ve zorla yaptırılan evliliklerde belli bir azalmanın gözlemlendiğini belirterek “Sahada muhtarlar, müftülükler, kuaförler ve düğün salonları da dahil olmak üzere erken yaşta ve zorla evliliklere yönelik toplum bazında bilinçlenmenin artması ve güçlenmesi amacıyla bilgilendirme toplantıları düzenledik. Okul yöneticileri, rehber öğretmenler, aile destek merkezleri, çok amaçlı toplum merkezleri ve öğrencilere yönelik icra ettiğimiz eğitim ve toplantılar sayesinde erken yaşta ve zorla evliliklerle mücadelede belirli bir yol kat etmiş olsakta bu konudaki mücadelemiz devam edecek” dedi.

Kadınlara ve özellikle kız çocuklarına yönelik şiddetin ve ayrımcılığın bir biçimi olan erken yaşta ve zorla evliliklerle mücadelenin bakanlığın öncelikli konuları arasında yer aldığını ifade eden Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Kadının Statüsü Genel Müdürü Gülser Ustaoğlu, daha önce hazırladıkları il eylem planlarında erken yaşta ve zorla evliliklerin araştırılması, bilinçlendirme ve farkındalık çalışmaları ve kız çocuklarının rol model kadınlarla buluşmalarına yönelik faaliyetleri hayata geçirdiklerini aktardı. Türkiye’de kanunen geçerli olan resmi nikahla yapılan evliliklerin kayıt altına alındığını belirten Ustaoğlu, söz konusu kayıtlara baktıklarında erken yaşta evliliklerde resmi verilerin yıllar itibarıyla düşmekte olduğunu gözlemlediklerini vurguladı ve eğitimler hakkında şöyle konuştu, “Eğitim programı vasıtasıyla uzmanlarımızla birlikte erken yaşta evliliklerin hukuki, sağlık ve sosyal hizmet boyutunu Türkiye ve dünyadaki iyi uygulamalar bazında incelemeyi ve illerle uyumlu il eylem planları hazırlamayı hedefliyoruz”.

Mardin Vali Yardımcısı Gürsel Temurci erken yaşta ve zorla evliliklere kız çocuklarının yanısıra oğlan çocuklarının da maruz bırakıldığına dikkat çekti. Özellikle kız çocuklarının eğitim sisteminin dışında kalmaya zorlandığını ve durumun Türkiye’de eğitim ve refah seviyesinin düşmesine sebep olduğuna ifade ederek konunun çözümünde bireysel ve toplumsal seviyede değişiklikler yaşanmasına ihtiyaç olduğunu söyledi. Temurci, bu değişimin yapılan eğitimler sayesinde yaşanacağını sözlerine ekledi.

UNICEF Türkiye Çocuk Koruma Uzmanı Pınar Öktem: “Daha çok kız çocuklarını etkileyen bir sorun olan çocuk yaşta, erken ve zorla evlilikler, çocuk haklarının ihlali, kadına karşı şiddetin bir türü ve sürdürülebilir kalkınma amaçlarının önünde bir engel olarak değerlendiriliyor. Dünyada çocuk yaşta evliliklerde son 10 yılda önemli bir azalma görüldü. Ancak COVID-19 salgınının etkileriyle birlikte, eğitime erişimde aksama ve ekonomik etkenler dolayısıyla tekrar bir artış olacağı da öngörülüyor. Bu da bizlerin hep birlikte bu alandaki mücadelemize daha da artan bir çabayla devam etmemizin önemini gösteriyor. Çocuk yaşta evliliklerle başarılı şekilde mücadele eden ülkelere baktığımızda konuyla ilgili ulusal ve yerel eylem planlarınin yürürlükte olduğunu görüyoruz. Biz de UNICEF olarak, BM Kadın Birimi ve UNFPA ile birlikte Türkiye’de Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının liderliğinde hazırlanan ulusal ve yerel strateji ve eylem planlarını destekliyoruz. Van ve Mardin’de yaptığımız eğitimler aracılığıyla kadınların, kız ve oğlan çocuklarının erken ve zorla evliliklerden daha etkin şekilde korunmasına vesile olacak eylem planlarının uygulanmasına katkı sağlamayı amaçlıyoruz” dedi.

BM Kadın Birimi Türkiye Ofisi Proje Koordinatörü Duygu Erseçen ise “Erken yaşta ve zorla yapılan evlilikler şiddetin bir türü. UNICEF, UN Women ve UNFPA olarak Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile birlikte erken yaşta ve zorla evliliklerin önlenmesi ortak programı kapsamında Türkiye’nin çeşitli illerinde 2018 yılından beri faaliyetler yürütüyoruz. Bu anlamda da bu iş birliğimizi çok önemsiyoruz çünkü kamu, akademi, sivil toplum ve uluslararası kuruluşlar arasındaki iş birliği, kadına yönelik şiddetin her türlü formunu önlemede bizi daha güçlü kılıyor” dedi. Erseçen, insan kaynağı, bütçe, iş yükü gibi gerekçelerle il eylem planlarını hayata geçirilmesi ve hazırlanan planların izlemesinde zorluklar yaşanabildiğini söyledi. Erseçen sözlerine, Van ve Mardin’de yapılan eğitim programının sınırlılıkların farkında, odaklı, sistemli ve uygulanabilir eylem planlarının hazırlanması konusunda bir fırsat sunduğunu belirterek son verdi.