Lowcock: Çatışmalarda sivilleri koruyacak araçlar mevcut ancak onları uygulamaya koyma isteği yok

Birleşmiş Milletler İnsani İşler Genel Sekreter Yardımcısı ve Acil Yardım Koordinatörü Mark Lowcock çatışma arasında kalmış sivilleri korumak için uluslararası hukuki çerçeve ve araçların mevcut olduğunu ve hükümetler ve silahlı grupların bunları uygulaması gerektiğini söyledi.

BM Güvenlik Konseyinde konuşan Lowcock BM Genel Sekreterinin COVID-19 pandemisi sırasında küresel ateşkes olması yönündeki çağrısına ragmen ölümlere neden olan çatışmaların devam ettiğini hatta bazı bölgelerde eskisinden de kötü hale geldiğini belirtti.

Geçtiğimiz yıl ihtilaflar sebebiyle zorla yerlerinden olanların sayısı yılın ortalarında 80 milyona çıktı. Lowcock pandemiyle gelen uçuş ertelemeleri, sınır kapamaları, karantina önlemleri ile durumun daha da zorlaştığına dikkat çekti.

İhtilaflar ve açlık

Kuzeydoğu Nijerya, Sahel’in bazı bölgeleri, Güney Sudan ve Yemen’da ihtilaflar ve açlığın karşılıklı etkisiyle kıtlık tehdidi yeniden ortaya çıktı. Lowcock ihtilaflar sonucu gıda güvensizliği ile karşı karşıya olan insan sayısının yıldan yıla artarak 77 milyona ulaştığını kaydetti.  

Nijerya’da bir pirinç çiftliğinde 110 çiftçi tek bir saldırı sonrası hayatını kaybetti. Etiyopya’da ekinler yağmalanıp mahvedilirken, Tigray’daki siyasi kriz insani yardımların ulaşmasını engelledi.

Lowcock ihtilafların gıda sistemleri ve pazarlarını kesintiye uğrattığını, gıda yağmalandığında fiyatların arttığını ve açlık kısır döngüsünün ortaya çıktığını vurgulayarak hükümetleri bu sorunla mücadelede daha etkili eylemler sergilemeye çağırdı.

Kentsel savaşlar

Acil Yardım Koordinatörü Lowcock patlayıcı silahlarla ödürülen insanların yüzde 90’ının kentlerde yaşadığını kırsal bölgelerde aynı oranın yüzde 20 olduğunu belirtti.

Kullanılan silahların sivil altyapıları üzerinde korkunç etkileri olduğunu kaydeden Lowcock, savaşan tarafların silah ve taktiklerini mutlaka değiştirmesi gerektiğini vurguladı.

Çatışmaların çevre üzerindeki etkilerine de değinen Lowcock örnek olarak tarlarları mahveden, neden olduğu yangınlarla biyolojik çeşitlilik ve tehlike altındaki türleri tehdit eden Irak’taki hava saldırıları ile Suriye’deki çiftlik sularını kirleterek sağlık ve hijyeni tehlikeye atan sulara karışan petrol döküntülerini örnek gösterdi..

Ateş altında sağlık görevlileri

İnsani işlerden sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Lowcock “Sağlık hizmeti durduğunda hayatlar kaybediliyor” diye vurgalayarak tıbbi personel ve sağlık hizmeti sunan yerlere yapılan saldırıların daha da fazla ölümlere neden olduğunun altını çizdi.

Geçtiğimiz yıl ihtilafların sürdüğü 22 ülkedeki saldırılarda 182 sağlık görevlisi hayatını kaybetti. Lowcock sadece Myanmar’da askeri darbenin ardından 2 aylık süre içinde sağlık personeline karşı 109 şiddet olayının belgelendiğini ve insanların en çok ihtiyacı olduğu sırada sağlık sisteminin çöküşünün hızlandığını belirtti.

Davranış değişikliği

Dört yıldır bu görevi sürdürdüğünü belirten Lowcock, bu süre zarfında uluslararası insani hukuk kurallarına uymada çok belirgin bir düşüş gördüğünü kaydetti.

Lowcock hem devletlerin hem de silahlı grupların uluslararası hukuka uymalarının önemine dikkat çekti.

Cezasız bırakılan teşvik edilmiş oluyor

Lowcock Güvenlik Koseyindeki konuşmasının sonunda hesap verilebilir olmanın altını çizdi ve “eğer savaş suçları cezasız bırakılırsa işler daha da kötüye gidecek. İhlaller karşısında hesap verilmesi sistemaik ve evrensel olmalıdır. Cezasız bırakılan teşvik edilmiş olur” dedi.

İnsani yardım koordinatörü “Silahlı çatışmalarda sivilleri koruyan yasa ve araçlarımız var. Tüm devletlerin ve ihtilaf taraflarının onları uygulamasının zamanı geldi” diyerek konuşmasına son verdi.